Wat als je geweten je in de steek laat? 2/2

Volgens deze twee beschrijvingen klaagt het geweten ons aan ná de daad. Maar dat is slechts één functie van het geweten. De apostel Paulus laat ons ook een tweede functie zien. Hij schrijft:

Romeinen 2:15 – “De wet van God staat in hun hart geschreven. Hun geweten vertelt hun wat zij moeten doen: hun gedachten klagen hen de ene keer aan en spreken hen de andere keer vrij.” (Het Boek)

Hier zien wij dat God ons een geweten gegeven heeft om niet alleen wroeging en spijt te krijgen nadat wij fout hebben gehandeld, maar juist ook om ons te helpen voordat wij evt. fout gaan handelen. Het geweten is dus ook een waarschuwingsmechanisme dat ons helpt om te weten wat wij moeten doen waar het gaat om het kiezen tussen goed en kwaad.

Op ^[1]27 November 1983 is Avianca vlucht 011, een Colombiaans Boeing 747 zo’n 12 km voordat het in Madrid ging landen neergestort. Het definitieve rapport bepaalde dat de oorzaak van de vliegramp menselijke fouten was.

Tijdens het naderen van de luchthaven in Madrid kreeg de cockpitbemanning diverse waarschuwingen van diverse systemen die er zijn om de cockpitbemanning op de hoogte te houden van o.a. hun omgeving zoals hoogtepositie, het terrein waar zij overheen vliegen e.d.

Omdat er o.a. miscommunicatie was tussen de leden van de cockpitbemanning en ook nog eens tussen hen en de luchthaven in Madrid, had de bevelhebber, de piloot een aantal kritische waarschuwingen genegeerd.

Een van de waarschuwingssystemen (Ground Proximity Warning System) die de hoogte van het vliegtuig ten aanzien van de grond of terrein bepaald begon op een gegeven moment te loeien met een sirene en daarna de woorden: ‘terrein, terrein, pull up, pull up’. Het systeem deed dit tot vier keer toe voordat de piloot het systeem uitschakelde.

Vijf seconden nadat de piloot het waarschuwingssysteem uitschakelde stortte de Boeing 747 neer, nog geen drie minuten verwijderd van een veilige landing in Madrid.

Wat deze ramp nog erger maakte was dat de cockpitbemanning de ramp had kunnen voorkomen. Voordat zij de ‘terrein, terrein, pull up, pull up’ waarschuwing kregen, kregen zij van hetzelfde systeem acht minuten eerder al een waarschuwing dat er iets mis was met hun hoogte. Maar omdat zij dit hadden genegeerd en uiteindelijk het waarschuwingssysteem hadden uitgeschakeld waren 181 mensen om het leven gekomen.

Door simpelweg de waarschuwing op tijd in acht te nemen hadden zij deze ramp kunnen voorkomen.

Wat ook een factor was, was dat het radarsysteem om een of andere reden uitgeschakeld werd door de luchtverkeersleider waardoor het vliegtuig geen informatie kreeg over waar zij precies vlogen. Zij vlogen dus blind en waren volkomen onbewust van de realiteit om zich heen.

Alhoewel deze gebeurtenis verschrikkelijk was, is dit wel een goed voorbeeld van hoe het geweten werkt en wat er gebeurt wanneer ons geweten ons in de steek laat.

Ons geweten is het waarschuwingssysteem van onze ziel. Het wordt geactiveerd wanneer wij dreigen het foute te gaan doen. Het is een geschenk van de HEERE!

Het geweten is voor onze zielen wat pijn is voor onze lichamen. Pijn is cruciaal voor het behoud van onze lichamen. Als wij geen pijnprikkels krijgen, dan kunnen wij schade aan ons lichaam aanrichten zonder dat wij het weten.

Denk aan de ziekte van Hansen, ook melaatsheid of lepra, genoemd. Een van de symptomen van deze ziekte is dat men op bepaalde lichaamsdelen gevoelloos worden waardoor verwondingen zoals brandwonden onopgemerkt blijven. Die kunnen dan geïnfecteerd raken wat kan leiden tot nog ergere verminkingen. Gevoelloosheid kan dus funest zijn voor je lichaam!

En zoals pijn cruciaal is voor het behoud van onze lichamen is ons geweten cruciaal voor het behoud van ons geestelijk welzijn.

In deel 1 had ik aangegeven dat wanneer jouw geweten toestaat dat je willens en wetens het Woord van God niet gehoorzaamt, je echt een probleem hebt.

Want beetje bij beetje, een compromis hier en een compromis daar, het toegeven aan een kleine zonde, en dan nog een kleine zonde, en dan nog een kleine zonde, zal uiteindelijk leiden tot een geweten dat je in de steek laat. En het gevolg daarvan is dat je in staat zal zijn om schaamteloos en openlijk grove en structurele zonde te begaan.

Na de preek van afgelopen zondag sprak ik iemand die van zichzelf dacht dat hij ‘code blauw’ was omdat er nog een aantal dingen waren in z’n geloof en in z’n denken die hij niet kon rijmen met zijn ideaalbeeld van hoe een wedergeboren christen hoort te zijn.

Na die persoon aangehoord te hebben had ik zelf zoiets van: jij bent verre van ‘code blauw’ want alleen al het feit dat je je bezwaard en aangeklaagd voelt over je foute gedachten geeft aan dat je geweten juist heel goed werkt.

Het is namelijk zo dat wanneer iemand wél ‘code blauw’ is, hij het zelf niet eens doorheeft dat hij ‘code blauw’ is, want zijn geweten spreekt hem niet meer aan. Dit persoon zal zijn zonde goedpraten en zal van zichzelf vinden dat hij het niet zo slecht doet, want hij is ‘gelukkig’.

Wanneer je geweten je in de steek heeft gelaten, ga je ongetwijfeld gewillig zondigen. En het zal van kwaad naar erger gaan. Het is een neerwaard spiraal waar je in terecht komt. En de Bijbel zegt het volgende over wat de zonde met je zal doen:

Romeinen 6:23a – “Wie gehoorzaam is aan de zonde, krijgt als beloning de dood.” (BGT)

Kijk, wij zondigen allemaal, maar het gaat hier om het willens en wetens zondigen. En het gevolg van dit soort zonde is altijd de dood.

Genesis 2:16-17 – “¹⁶En de HEERE God gebood de mens: Van alle bomen van de hof mag u vrij eten, ¹⁷maar van de boom van de kennis van goed en kwaad, daarvan mag u niet eten, want op de dag dat u daarvan eet, zult u zeker sterven.”

Adam en Eva wisten dondersgoed dat zij niet van deze ene boom mochten eten, maar deden het toch omdat zij niet geloofden dat zij zouden sterven. Zij geloofden niet dat zij de consequenties van hun zonde moesten dragen.

Zij stierven niet ter plekke, Adam bereikte zelfs een leeftijd van 930 jaar. Maar zij stierven wel allebei geestelijk en dat gebeurde wel terplekke.

Zij werden direct door God de hof van Eden uitgezet. Er staat letterlijk dat God hen verdreef.

Waar zij hiervoor in de hof van Eden persoonlijk contact met God hadden, werd dit contact onmiddellijk verbroken. De fellowship met God werd verbroken en dat noemen wij de geestelijke dood. Dit was een direct resultaat van het willens en wetens tegen God zondigen. Geestelijk stierven zij wel onmiddellijk. De zonde had hun fellowship met God gedood.

Jesaja 59:1-2 – “¹Zie, de hand van de HEERE is niet te kort dat ze niet zou kunnen verlossen, en Zijn oor is niet toegestopt dat het niet zou kunnen horen. ²Maar uw ongerechtigheden maken scheiding tussen u en uw God, uw zonden doen Zijn aangezicht voor u verborgen zijn, zodat Hij u niet hoort.”

Jesaja zegt dat God niet te zwak is of doof is om je te kunnen redden, maar dat je eigen zonden je in de weg staan. M.a.w. je zonden zorgen ervoor dat je relatie met God gedood is waardoor je geen fellowship met God kan hebben, waardoor God je niet meer wil horen, laat staan verhoren.

 Bewust en gewillig tegen God zondigen doodt niet alleen je fellowship met God, maar als gevolg daarvan doodt het nog veel meer in je leven:

Het doodt je getuigenis van Jezus! Want hoe kan je nog een getuigen van Jezus zijn als je Hem zelf niet navolgt en gehoorzaamt, als je Zijn Woord aan je laars lapt?

Het doodt je relaties met je broers en zussen in Christus. Want je weet dat je echte, Heilige Geest vervulde broers en zussen je zullen proberen te overtuigen van jouw zondig levensstijl. En je zal dat koste wat kost gaan vermijden; dus ook zullen die contacten gaan verwateren totdat er helemaal geen contact meer is.

Het doodt de vrede in je hart, want alhoewel je er alles aan doet om je gevoelens over je zonde te onderdrukken, blijft dat irritant alarm loeien van dat irritant waarschuwingssysteem; al is het ergens ver op de achtergrond. Het is een beetje te vergelijken met oorsuizen, het gaat eigenlijk nooit helemaal weg waardoor je geen vrede hebt in je leven, met je leven, met de keuzes die je hebt gemaakt.

Het doodt je vreugde, je blijdschap. Natuurlijk kan je nog wel lachen, al is het vaak geforceerd. Maar de echte vreugde die God voor je wil, is afgestorven. En dus ga je vervolgens gebukt onder je zondige levensstijl door het leven.

Kijk, God wil dit niet voor Zijn kind! God houdt onvoorwaardelijk van Zijn kinderen en wil liefst dat Zijn kind dat verwikkeld is een zondig levensstijl daarvan uit komt. Jezus is gekomen om leven en overvloed te geven. En een leven dat onder zonde gebukt gaat is niet het leven en overvloed waar Jezus aan het kruis voor is gestorven.

Ik zag een poos geleden een meme voorbijkomen op social media dat zei: ‘Matcht jouw levensstijl de waarde van Jezus' offer aan het kruis?’

Dit is ook voor mij een indringende vraag, want het houdt je echt scherp.

God wil Zijn kind het allerliefst leiden en begeleiden door Zijn Woord en door de Heilige Geest. Daarom heeft God ons een geweten gegeven.

God weet het verleden, het heden en de toekomst van ons leven en daarom is het verstandig en waardevol om naar Hem te luisteren; vooral als wij al zo ver zijn.

Psalm 32:8 – “Ik, de Heere, laat u zien welke weg u moet gaan. Ik geef u raad en houd mijn oog op u gericht.” (Het Boek)

God wil ons in alles leiden; vooral in belangrijke levenskeuzes die wij moeten maken. Hij geeft ons hiervoor de allerbeste raad die er is. Én, Hij houdt zijn oog op ons.

De King James vertaling zegt: “I will guide thee with mine eye”, oftewel “Ik zal jou met mijn oog leiden/sturen”. Dit komt veel dichter bij de grondtekst.

En wat dit voor ons betekent is enerzijds dat Gods oog op ons rust. M.a.w. dat Hij ons nooit uit het oog verliest. En anderzijds dat wij zo dicht bij Hem blijven, en Hem dusdanig respecteren dat God als het ware ons zou leiden met Zijn ogen.

Vroeger, wanneer ik me misdroeg hoefde mijn moeder mij alleen maar een bepaalde blik te geven en ik wist meteen al hoe laat het was. Zij gaf met haar ogen aan wat zij bedoelde en ik moest me daaraan schikken, want zij wist veel beter dan ik.

En zo wil God ook dat wij intiem met Hem wandelen dat wij Zijn ‘blik’ als het ware gaan herkennen zodat wij de juiste keuzes maken en de juiste weg bewandelen.

Wat ik hier ook uit haal is dat God ons wil leiden en sturen met Zijn oog door ons leven en de keuzes die wij moeten maken gaan zien zoals God ze ziet.

God ziet alles met Zijn oog vanuit Zijn volmaaktheid en alwetendheid. Dus, wanneer God ons met Zijn oog, met Zijn zienswijze wil leiden en sturen en behoeden en bewaren, dan doet Hij dit d.m.v. Zijn Woord, de Bijbel.

Paulus schreef in 1 Korinthe 2 dat wij de gedachten, oftewel de gezindheid van Christus hebben. Dit komt niet tot ons d.m.v. een of andere paranormale ervaring. Nee, wij hebben de volmaakte gedachten van Christus in de Bijbel.

Dus, de manier waarop God ons met Zijn oog leidt en stuurt en behoed en helpt is d.m.v. Zijn Woord, de Bijbel. Dit is dan ook de enige manier om te leren zien zoals God ziet. Hoe de waarheid uit de Bijbel tot ons komt verschilt, maar de bron blijft altijd dezelfde.

Psalm 32:9 – “⁸Ik, de Heere, laat u zien welke weg u moet gaan. Ik geef u raad en houd mijn oog op u gericht. ⁹Gedraag u dus niet als een paard of een muildier, dat met bit en teugels in bedwang moet worden gehouden. Dat wil Ik niet.” (Het Boek)

De Heere wil ons op een liefdevolle en zachtmoedige wijze leiden, door ons het leven te laten zien zoals Hij het vanuit Zijn volmaaktheid ziet. Maar, wat nu als wij dit niet willen? Wat nu als wij koppig zijn? Wat nu als wij geen acht slaan op ons geweten, op het interne waarschuwingssysteem dat God ons gegeven heeft om ons te leiden en sturen en behoeden?

Kijk, als wij onze hakken in het zand zetten en niet door Gods oog geleid willen worden dan is God noodgedwongen om meer drastische maatregelen te treffen.

Daarom zegt de Bijbel in vers 9 om niet als een paard of redeloze ezel te zijn die alleen in het gareel blijven als je ze in toom houdt met bit en teugels.

Wat God hiermee duidelijk wil maken is dat als wij geen acht slaan op Zijn liefdevolle en zachtmoedige leiding, God pijnlijke maatregelen zal treffen om ons te behoeden van de gevolgen van onze foute keuzen.

De Bijbel leert ons van begin tot eind dat God, die liefde is, onvoorwaardelijk van ons houdt. En juist omdat God zo veel van ons houdt zal Hij er alles aan doen om ons te sparen van de eeuwige ondergang. Maar niet alleen dat, Hij wil ons ook besparen van de gevolgen van een geweten dat ons in de steek heeft gelaten.

Hebreeën 12:6 – “Want de Heer straft van wie hij houdt, en slaat ieder die hij als kind aanneemt.” (GNB96)

Dit klinkt voor velen in de Evangelische wereld heel hard. Want de God die zij voorgehouden worden is alleen maar een liefdevolle inclusieve God; een soort knuffelbeertje die alles goed vindt.

Maar het is juist liefdevol wanneer God Zijn kind terechtwijst en bestraft.

Ik ben God dankbaar dat Hij mij kort houdt. Ik ben Hem dankbaar dat Hij mij niet laat wegkomen met een zondig levensstijl. Daar bid ik zelfs voor. En wanneer ik domme dingen doe dan ben ik dankbaar dat Hij mij een soort ‘pak rammel’ geeft.

Gods bestraffing is puur om ons te helpen, en om ons weer terug te brengen naar die plek waar wij mogen genieten van intieme fellowship met Hem, die plek waarin ons geweten weer gevoelig is voor de stem van de Heilige Geest en het Woord van God.

Gods bestraffing is altijd bedoelt om ons tot inkeer te brengen, om ons tot bekering te brengen zodat wij Gods leven en overvloed zullen ervaren.

Openbaring 3:19 – “Ieder die Ik liefheb, wijs Ik terecht en bestraf Ik. Wees dan ijverig en bekeer u.”

“Allen die ik liefheb, bestraf ik, wijs ik terecht. Wees dus ijverig en keer terug van de weg die u bent ingeslagen.” GNB96

“Iedereen die ik liefheb wijs ik terecht en bestraf ik. Zet u dus volledig in en breek met het leven dat u nu leidt.” NBV

De manier waarop God Zijn geliefd kind bestraft is verschillend want God is een God van maatwerk en elke situatie is uniek.

We zien door de Bijbel heen voorbeelden van Gods bestraffing van Zijn kinderen. Israël was bijvoorbeeld vaker ongehoorzaam aan God dan dat zij gehoorzaam waren. En het gevolg van hun ongehoorzaamheid was dat God hen strafte.

God was meer dan geduldig met Israël en Hij probeerde Israël continu naar Zich toe te trekken door hen profeten te sturen die met hen pleitte en waarschuwde.

Maar wanneer Israël hun hakken in het zand zette door o.a. afgoden te gaan dienen, bracht God Zijn straf in de vorm van een of ander plaag, of aanvallen van hun vijanden. God hield nog evenveel van Israël en omdat Hij van hen hield kon Hij niet toestaan dat zij in hun zondige levensstijl bleven, zonde dat hun uiteindelijk zou verwoesten.

Voor ons kan Gods bestraffing komen in de vorm van schuldgevoelens waar we mee opstaan en mee naar bed gaan.

Ook kan God toelaten dat de omstandigheden waarin wij zitten ontzettend moeilijk zijn. Zo moeilijk zelfs dat wij geen uitweg mogelijk zien.

Ook kan God onze vrede bij ons wegnemen, of relaties kapot laten gaan of welk ander negatieve consequenties dan ook. Het varieert enorm! In tegendeel tot Psalm 1 waarin staat dat al wat hij doet, zal goed gelukken, zal voor degene die God straft niets meer lukken. Alles zal tegenzitten!

In sommige gevallen, zoals in de kerk in Korinthe kan Gods bestraffing zelfs tot ziekte of de fysieke dood leiden.

Nu kan de bestraffing van God veel op geestelijke strijd lijken. Daarom is het dus zaak, wanneer wij ons in dit soort situaties bevinden wij God ernstig zoeken en hem smeken om ons hart te doorgronden zodat wij kunnen bepalen of het geestelijke strijd is of dat het Gods bestraffing is.

Wij moeten zeer zeker niet de tegenstander de schuld geven van al het negatieve dat in ons leven gebeurt. Het kan heel goed zijn dat God jouw aandacht probeert te krijgen.

In 1 Korinthe 11 schrijft Paulus over mensen in die kerk die zich structureel schuldig maakte aan het zondigen tegen elkaar, vooral tegen de minderbedeelden in de kerk, waar God echt niet van gediend is. En op een gegeven moment schrijft Paulus deze woorden:

1 Korinthe 11:30 – “Daarom zijn er zoveel zwakken en zieken onder u en zijn velen al gestorven.” (Het Boek)

Dit is nogal extreem! Maar wij moeten begrijpen dat God enerzijds de kerk van Jezus Christus zuiver wil houden en anderzijds Zijn kinderen wil besparen van de ondergang. Want Paulus schrijft verder:

1 Korinthe 11:31-32 – “³¹Als wij onszelf rekenschap geven van wat wij doen, zal de Heere ons niet bestraffen. ³²Maar als Hij ons bestraft, doet Hij dat om ons op de goede weg te leiden. Anders zouden wij met de wereld worden veroordeeld.”

Handelingen 5 verteld over Ananias en Saffira, een echtpaar die deze vorm van bestraffing ervaarde omdat zij openlijk en schaamteloos tegen God, de Heilige Geest, de kerk en de apostelen hadden gelogen.

Als laatste wil ik nog een vorm van Gods bestraffing belichten omdat het niet slechts de persoon in kwestie aangaat, maar het vereist ook de betrokkenheid en het handelen van de leden van de plaatselijke kerk.

Mattheüs 18:15-17 – “¹⁵Jezus zei: ‘Stel dat een andere gelovige zondigt. Zeg hem dan wat hij verkeerd gedaan heeft zonder dat er anderen bij zijn. Als hij naar je luistert, dan heb je hem bij God teruggebracht. ¹⁶Maar als hij niet naar je wil luisteren, moet je naar hem toe gaan, samen met één of twee anderen. Want er zijn minstens twee mensen nodig voor een geldige verklaring. ¹⁷Als hij dan nog niet luistert, vertel het dan aan de hele groep gelovigen. Als hij ook niet naar de groep luistert, dan hoort hij er niet meer bij. Dan moet je hem behandelen als een ongelovige of een tollenaar.” (BGT)

Jezus bedoelt hier niet mee dat wij iedereen in de Calvary Chapel onder de loep moeten gaan nemen om te zien of ze zondigen. Nee! Het gaat hier om grote, grove, openlijke, overduidelijke, schaamteloze en aanhoudende zonden.

Kijk, wij zondigen allemaal, maar als ik bijvoorbeeld in m’n hoofd krijg om overspel te plegen en Marnie vervolgens verlaat en samen intrek met mijn minnares, dan is dat een levenskeus dat voor iedereen kenbaar is.

Zoiets zou zeer zeker het gevolg zijn van een geweten dat mij in de steek heeft gelaten, en dit niveau van zonde vereist bestraffing omdat het mij tot inkeer en tot bekering zou moeten brengen.

Kijk, als iemand met een bepaalde zonde worstelt en die persoon wil die zonde echt niet begaan, en elke keer wanneer hij zondigt, dan baalt hij er ontzettend van, dan zijn er broers en zussen die die persoon daarmee moeten helpen.

Maar als iemand willens en wetens zo’n openlijke levenskeus maakt dat gigantische consequenties heeft, en dan niet alleen voor zichzelf maar ook voor anderen, dan zijn wij als kerk genoodzaakt om kerkelijke tucht in te schakelen zoals Jezus het hier in Mattheüs 18 ons opdraagt.

Kijk, dit is niet iets waar wij ondoordacht en onzorgvuldig mee om horen te gaan. Wij horen dit ook niet gehaast te doen. Maar wanneer het nodig is, dan moeten wij het wel doen, anders zijn wij de HEERE, die ons dit opdraagt, ongehoorzaam. Uiteraard gebeurt dit biddend.

In de veertien jaren dat wij als kerk bestaan hebben wij dit gelukkig slechts één keer hoeven te doen. Het is moeilijk, het gaat tegen je gevoelens in, het is pijnlijk, het is verdrietig, je krijgt er slapeloze nachten van, maar het is noodzakelijk want God heeft dit als onderdeel van Zijn bestraffing ingesteld.

En mijn pleidooi hierin is laat het alsjeblieft nooit zo ver komen! Alsjeblieft!!!

Tot slot wil ik nog even kijken naar een goed voorbeeld van wat wij kunnen en moeten doen om ons hiertegen te behoeden.

Handelingen 24:16 – “En daarom oefen ik mijzelf om altijd een zuiver geweten te hebben voor God en de mensen.”

Paulus oefent zichzelf, oftewel hij traint zichzelf om een zuiver geweten voor God en mensen te hebben.

Kijk, wij hebben bij onze geboorte een geweten van God gekregen, maar het is basic, het is zeg maar de standaard uitvoering van het geweten.

Het is dus aan ons om ons geweten te ontwikkelen en te versterken. En als wij naar Gods wil willen leven, als wij Gods Woord willen gehoorzamen en naleven dan moeten wij ons geweten ontwikkelen en sterken door het Woord van God ons eigen te maken; en dan niet alleen verstandelijk, wij moeten het naleven.

Door iets te doen, door iets te beoefenen leer je het jezelf aan. En dit is wat Paulus deed. Hij nam het Woord tot zich en handelde ernaar. Hij was een dader van het Woord en niet slechts een hoorder.

Het is dus mogelijk om ons geweten zuiver te houden door onszelf te trainen in het goede, door het Woord van God eigen te maken, het te gehoorzamen, het na te leven en het uit te dragen.

Dit is wat de Bijbel bedoeld met het oefenen van jezelf om altijd een zuiver geweten te hebben voor God en mensen.

Als jij je vanmorgen in een levenssituatie bevindt waarin jouw geweten je in de steek heeft gelaten, kom alsjeblieft tot inkeer. Ga alsjeblieft naar God toe. Hij staat met open armen klaar om je dicht naar Zich toe te trekken.

Als jij de laatste tijd merkt dat je compromissen sluit met je geweten en dat je steeds meer kleine zonden minder erg aan het vinden bent, stop daarmee. Bekeer je onmiddellijk!

En als jij iemand kent die zich in dit soort neerwaarts spiraal bevindt, reik uit naar die persoon om hem/haar te helpen.

Romeinen 8:31-39

Bronvermeldingen

[1] https://www.mitma.es/organos-colegiados/ciaiac/publicaciones/informes-relevantes/a-0421983-informe-tecnico-del-accidente-sufrido-por-la-aeronave-boeing-747-283b-matricula-hk-2910-a-12-km-del-aeropuerto-de-madrid-barajas-el-dia-27-de-noviembre-de-1983/22-conclusiones

‌