• Net als de 1 Korinthe, Efeze, Filippenzen, etc. brieven, schrijft Johannes naar specifieke mensen, in een specifieke situatie. Deze mensen gingen door situaties heen waar Johannes hen bij wilde helpen, hen wilde corrigeren, hen op God wilde richten. Ondanks dat de brief ook zeker algemeen is, moeten we niet vergeten dat deze brief specifiek aan een groep mensen geschreven is.

Ik wil met jullie kijken naar een aantal dingen: 1) Johannes als persoon, en 2) de tijd waarin Johannes de brief schreef.

• Johannes als persoon

Johannes was een mens die door God op vele grote manieren gebruikt is. Hij was een apostel, hij schreef delen van de Bijbel (5 boeken), hij was de leider van de kerk in Efeze, hij was een de enige apostel die niet als martelaar gestorven is voor het geloof.

• Deze kerk aan wie deze brief geschreven was, kende Johannes, men wist wie hij was, hoe hij was, etc. Ze wisten hoe hij dingen tegen ze zou zeggen, zijn intonatie, zijn bedoeling met woorden. Deze brief is echt heel persoonlijk van Johannes aan een kerk die hij liefheeft. Dat is iets dat we niet moeten vergeten tijdens het lezen, dit is een brief van een geestelijk vader aan zijn geestelijke kinderen.

Ik wil vanochtend naar 2 eigenschappen van Johannes als persoon kijken. Dit zijn eigenschappen die hij had waar wij van kunnen leren (apostel van de liefde en schrijver van Bijbelboeken): Johannes volgde Jezus, luisterde naar Zijn stem en leerde Hem beter en beter kennen.

• Volgde Jezus: Johannes was een van de 12 apostelen, een van Jezus’ directe volgelingen. Hij was degene “die Jezus liefhad” (Johannes 13:23), oftewel Jezus hield veel van Johannes. Johannes was een visser, iemand die zich aan de rand van de samenleving bevond. Vissers waren geen lieve, aardige, zachtaardige mannen, het waren stevige, sterke, vaak lompe mannen. Het waren mannen die een baan hadden die niemand wilde. Maar toch was Johannes een van de 3 apostelen die het dichtste bij Jezus stond, hij was namelijk op de berg waar hij Jezus in Zijn verheerlijkte lichaam zag, samen met Petrus en Jakobus. Johannes’ vader had een succesvol bedrijf, hij kon medewerkers inhuren (Markus 1:20), maar toch verliet Johannes dat allemaal om Jezus te volgen. Hij hoorde Jezus’ stem en volgde Hem direct.
  • Deze man was op jonge leeftijd al bij Jezus. Jezus moest in Mattheüs 17 de tempelbelasting betalen. Deze belasting is voor Joodse mannen ouder dan 20. Dit werd alleen voor Petrus en Jezus gedaan, wat er op wijst dat de rest van de discipelen jonger was dan 20 jaar. Johannes was een tiener toen hij Jezus ging volgen. Als tiener was hij al bereid om direct, zonder vragen te volgen.
    • Jezus keek met geestelijke ogen naar deze tiener, Hij zag iemand die wilde, iemand die bereid was om Hem te volgen. Dat was de eigenschap waar Hij naar op zoek was, mensen die Hem wilden volgen. Dat is waar Hij vandaag de dag nog steeds naar op zoek is, mensen die bereid zijn om Hem te volgen, wat de kosten ook zijn.
    • God zoekt nooit naar mensen die goed genoeg zijn, die alles zelf kunnen, etc. Hij is op zoek naar mensen die bereid zijn, mensen die Hem willen dienen. Dat is wat Hij in Johannes vond, maar wat Hij ook in jou zoekt. Ben jij bereid om Hem te dienen, of ben je dat niet?
  • Luisterde naar Gods stem: In het Woord hebben we 5 Bijbelboeken die geschreven zijn door Johannes: het Evangelie van Johannes, 1-, 2- en 3 Johannes en het boek Openbaring. Al deze boeken komen van de hand van de mens Johannes, maar van de mond van Gods Geest (2 Timotheüs 3:16). God heeft Johannes machtig gebruikt in Zijn koninkrijk, eerst als jonge gast door hem op te leiden tot discipel. Later door het schrijven van deze 5 Bijbelboeken.

We komen veel over het karakter van Johannes te weten door te kijken naar wat hij op heeft geschreven in “zijn” 5 boeken. God geeft de woorden, maar Hij gebruikt ook de mens als middel om Zijn Woord op te schrijven. We zien Gods woorden, waar toch het karakter van de menselijke schrijver te zien is.

• Een voorbeeld hiervan is dat Paulus de apostel van de genade is. Paulus gebruikt “genade” in al haar vormen minimaal 144x in al zijn brieven. Dat is meer dan de Evangeliën, het Oude Testament, zelfs meer dan in de rest van de Bijbel. Paulus had Gods genade leren kennen, hij wilde dat de kerk die genade ook leerde kennen, leerde waarderen.
• Petrus spreekt veel over hoop in zijn brieven. Petrus was de apostel die had meegemaakt dat er bij God altijd hoop is. Hij verloochende Jezus 3x (Mattheüs 26:69-75), maar er was toch nog hoop voor hem. Hij praatte over die hoop in zijn brieven.
• Johannes is de apostel van de liefde. Hij spreekt in zijn brief over dat God eerst van ons gehouden heeft, dat wij van elkaar moeten houden, hij noemt ons geliefden, we horen Gods kerk zo lief te hebben dat we ons leven voor de kerk geven. Onze liefde hoort praktisch te zijn, niet theoretisch, Johannes noemt dat God liefde is en dat Jezus’ komst de ultieme uiting is van Gods liefde.

• Leerde God kennen: Van alle eigenschappen die God heeft, kiest Johannes er voor om Gods liefde te benadrukken. Gods liefde voor ons, voor de wereld, de liefde die wij hierdoor voor andere horen te hebben, etc. Liefde in haar uitingen is waar Johannes ons over onderwijst, omdat hij die liefde zelf had leren kennen. Hij had die liefde gehoord, gezien, aanschouwd en met handen getast (1 Johannes 1:1).
  • Deze man, deze visser was Jezus’ apostel van de liefde geworden. God had zijn leven radicaal veranderd, God had hem gebracht tot het punt dat hij alleen nog maar Jezus wilde navolgen. Niks anders was nog belangrijk voor Johannes, hij had namelijk Gods liefde geproefd, gezien, ervaren.
    • Dat zien we ook terug in zijn brief, 1 Johannes. Hij gebruikt 56x een woord waar ‘lief’ in zit, liefde, liefhebben, etc.; waarvan 26x het woord liefde. Het gaat in dit korte boek, 5 hoofdstukken, 95 verzen totaal, dus heel veel over de liefde.
  • Als jij over God nadenkt, welke eigenschappen springen er dan uit voor jou? God is een Persoon, met een karakter. Hoe zou je Zijn karakter omschrijven? Het is heel nuttig om na te denken over God en Zijn karakter, omdat we dan bezig zijn met Wie God is en hoe groot Hij is. Dat vormt en hervormt ons denken.
    • Als jij de Naam “God” hoort, denk je dan aan liefde, genade, hoop, rust en vrede? Of denk je misschien aan oordeel, pijn, verdriet, of andere dingen die je hebt meegemaakt waar je God de schuld van geeft? Johannes leert ons dat we God mogen zien als de perfecte, liefdevolle God Die Hij is. Hij is de God van hemel en aarde, Die Zijn Zoon naar de aarde stuurde om voor jou te sterven. Hij is de God Die oneindig veel van je houdt en jou alles wil geven dat je nodig hebt. Dat is de God waar Johannes het over heeft in “zijn” boeken. Ken je deze God?

Het karakter van Johannes was gevormd door God, doordat hij zoveel tijd met Jezus doorbracht. Eerst toen Jezus nog op aarde wandelde, daarna in gebed, in Zijn Woord, etc. Johannes werd veranderd doordat hij een ontmoeting had gehad met Jezus Christus. Op basis van die ontmoeting met Jezus kon deze visser Jezus volgen, Zijn stem verstaan en Hem beter leren kennen. Hoe is jouw relatie met God? Is die als die van Johannes, of is die anders? Je mag God vandaag vragen om voor het eerst of de zoveelste keer jou te ontmoeten, dat doet Hij graag.

• De tijd waarin Johannes schreef

Vanaf de geboorte van de kerk, kwam de gnostische leer sterk opzetten. Dit was zeer gevaarlijk voor de kerk, dus om zijn geliefde kerk te beschermen, gaat Johannes hier tegen in. Doordat we weten wanneer die leer begonnen is, kunnen we 1 Johannes dateren naar ergens tussen 85 en 95 AD. Om beter te begrijpen wat de bedreiging voor de kerk was, het gnosticisme, zullen we gaan kijken naar wat het gnosticisme onderwees en wat Johannes daar tegenover zette. Gnosticisme was een snel verspreidende leer, die veel impact en groeiende invloed had op de kerk. Het gnosticisme had een aantal hoofdonderwerpen waar ze heel sterke en gevaarlijke overtuigingen in hadden.

• De materiële wereld is slecht, de geestelijke wereld is goed. De materiële wereld is in de greep van het kwaad en onwetendheid.
• Het lichaam werd gezien als slecht, de geest als goed. Hiermee werd er een zeer perverse scheiding gemaakt tussen daden met het lichaam en daden met de geest.
• Sommige mensen, niet allemaal, hebben een “geestelijke vonk”, en alleen die “vonk” is in staat om mensen te redden.
• Redding is door geheime kennis, waardoor individuen zichzelf, hun oorsprong en hun doel in het leven echt gaan leren kennen.
• Aangezien God geen slechte wereld kon maken, moet deze wereld door een mindere, onwetende of slechte God gemaakt zijn. Vaak is de uitleg dat de echte, goede God andere wezens gemaakt heeft (Archons) tot er iets mis ging bij Sophia (vrouwe wijsheid) en er slechte Archons kwamen. Via deze Sophia/wijsheid kan een deel van de mensen weer terug naar hoe dingen hoorden te zijn.

Dit is heel gevaarlijk. Dit haalt mensen echt weg bij God, bij Zijn Woord, dit houdt mensen weg bij de eeuwige redding die God voor hen heeft. Omdat deze zaak zo serieus was, schreef Johannes in zijn brief over deze leer en trekt hij fel van leer tegen dit valse onderwijs. Wat Johannes in de eerste 3 verzen van zijn eerste brief doet, is een hele hoop van de gnostische leer onderuit halen.

• De gnosticisten vonden dat alle materiaal slecht was, dus ook het lichaam, dus ook het lichaam van Christus. Door Jezus’ lichaam, door Zijn dood aan het kruis zijn wij mensen gered (Romeinen 5:8-9), niet door iets ‘puur geestelijks’. Om dit te kunnen doen, moest Jezus een echt mens zijn, een mens van vlees en bloed. Johannes had Hem:

“gehoord, gezien met onze ogen, aanschouwd en onze handen getast hebben”

• Hiermee pakte Johannes ook gelijk de leer aan dat Jezus half mens, half geest was. De leer hierbij was dat Jezus’ Geest niet gestorven is aan het kruis, maar Hem verliet vóór de kruisiging en weer terug in Hem kwam na de opstanding. Dit is bizar, maar wel een stuk onderwijs wat tegenwoordig weer door ‘de kerk’ gaat. ‘
  • Johannes verklaart dat hij een ooggetuige is geweest, en dat hij de kerk alleen doorgegeven heeft wat Jezus aan hem heeft laten zien.
• De scheiding tussen lichaam en geest die de gnosticisten aanbrengen heeft grote gevolgen. Door hier een scheiding in aan te brengen, mocht je, volgens de gnosticisten, alles doen met lichaam wat je maar wilde. Zolang je geest maar ‘de juiste dingen deed’. Het gevolg hiervan was, dat veel mensen door gingen met alle zonde die ze voorheen deden, maar wel dachten gered te zijn. Ze hadden toch de ‘verheven kennis’?
  • Ook dit is iets dat Johannes liefdevol docht duidelijk rechtzet. Hij geeft in hoofdstuk 1 al aan dat onze daden overeen moeten komen met Wie God is, namelijk met het licht. Hij geeft direct aan dat we vergeving nodig hebben voor onze zonden, omdat we allemaal zondigen.
• Waar redding volgens de gnosticisten uit geheime kennis is, zegt Johannes dat redding is door wat er was vanaf het begin. In het Evangelie van Johannes legt hij uit wat dat betekent:

Johannes 1:1 “In het begin was het Woord, het Woord was bij God, het Woord was God” Johannes 1:14 “En het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond (en wij hebben Zijn heerlijkheid gezien, een heerlijkheid als van de Eniggeborene van de Vader), vol van genade en waarheid.”

• Het Woord is Jezus Christus, de Zoon van God. Hij was er vanaf het begin, alleen door Hem kunnen we redding ontvangen. Johannes geeft ons zelfs de volgorde van dingen: we moeten het Woord van God horen (Romeinen 10:17), daarna moeten we zien dat dat Woord waar is, we moeten het gaan begrijpen en daarna wordt het tastbaar voor ons in ons leven.
  • Johannes had dit fysiek meegemaakt, waar dit voor ons geestelijke waarheden zijn. Johannes had Jezus gehoord, Johannes had Jezus gezien, aanschouwd en aangeraakt. De apostel wil ons duidelijk maken dat hij een ooggetuige is, een betrouwbaar persoon om deze dingen van aan te nemen.
    • Als de politie een getuige zoekt van iets, dan zijn ze niet tevreden met iemand die 50 jaar later een document maakt met een theorie over iets. Ze zijn op zoek naar iemand die er bij was, die kan vertellen hoe hij/zij dingen gezien heeft. Johannes is onze ooggetuige van Jezus Christus. Geloof jij de ooggetuige, of iemand anders?
  • Redding is, volgens de gnosticisten, alleen voor een select groepje mensen. Johannes onderwijst juist dat Jezus voor iedereen kwam (Johannes 3:16), iedereen kan gemeenschap met God en Zijn Zoon ontvangen (v3). Oftewel, Johannes zegt dat iedereen die Jezus Christus aanneemt als Verlosser en Heere, iedereen die vergeving vraagt voor hun zonde en Jezus’ offer aan het kruis aanneemt, die personen worden gered.
    • Het gaat niet om speciale kennis, het gaat om het Woord. Het gaat niet om verheven dingen, het gaat om Jezus kennen. Het is niet voor ‘speciale’ mensen, het Evangelie is juist voor iedereen.

Wat Johannes door de hele brief heen doet, is de tijdgeest rechtzetten. Hij pakt dingen aan die niet juist zijn, dingen die niet kloppen en hij geeft aan wat hij, als ooggetuige, van God Zelf gehoord heeft. Hij geeft ook aan dat die kennis, die hij van Jezus ontvangen heeft, doorgegeven is en moet blijven worden. Er is niks geheim aan, het is voor alle mensen.

• Hij maakt duidelijk hoe God naar zaken kijkt, en dat weet hij omdat hij God Zelf, Jezus Christus, hierover gesproken heeft. Johannes wil hiermee duidelijk maken dat wij, de lezers, niet hoeven te twijfelen aan de Bijbel, niet hoeven te twijfelen aan onze redding. We mogen zekerheid hebben, zekerheid van redding, vergeving, etc. Die zekerheid was er niet bij het gnosticisme.

Wat hebben wij hieraan? Waarom zouden we over het gnosticisme moeten weten vandaag de dag? Omdat veel van de dingen die ik genoemd heb, vandaag de dag nog steeds op de kerk af komen. Ze hebben vaak een ander jasje, maar de boodschap is hetzelfde.

• De New Age beweging, sommige groepen binnen “de kerk”, ze hebben het allemaal over verheven kennis, kennis buiten de Bijbel die we nodig hebben. Laat je je daardoor afleiden, of vertrouw je op Gods Woord en dat daar alles in staat dat nodig is voor redding?

2 Petrus 1:3 “Immers, Zijn Goddelijke kracht heeft ons alles geschonken wat tot het leven en de godsvrucht behoort, door de kennis van Hem Die ons geroepen heeft door Zijn heerlijkheid en Zijn deugd.”

• Er zijn mensen binnen “de kerk” die zeggen dat Jezus niet echt Mens was, dat Hij niet echt gestorven is, dat Hij naar de hel gegaan is en daar 3 dagen geweest is, etc. Allemaal dingen die de gnosticisten ook gezegd hebben. Vertrouwen we dan op mensen en hun “extra openbaring van God”? Of vertrouwen we op het Woord dat al meer dan 2000 jaar bewaard wordt, waarvan God zegt dat Hij het zal bewaren (Mattheüs 5:18)en dat wij er niks aan toe mogen voegen (Openbaring 22:18)?

Houd je vast aan het Woord van God, niet aan wat mensen tegenwoordig zeggen. Het Woord staat vol met ooggetuigen verslagen, vol Woorden van God Zelf, waarom zouden we daar aan toevoegen? Ook mogen we weten dat we niet misleid hoeven te worden.

• Johannes wilde dat de kerk doorhad dat Johannes niet zomaar dingen schreef, hij had Jezus gehoord, gezien en aangeraakt. De kerk moest inzien dat Gods Woord op een heel ander niveau zit dan wat mensen zeggen, want Gods Woord is Jezus Christus Zelf (Johannes 1:1, 14). De kerk moest inzien op Wie ze konden vertrouwen voor eeuwig leven, voor redding en een relatie met God.
  • De kerk waarnaar Johannes deze brief schreef, had niet alle voordelen die wij hebben. Wij hebben het internet, allerlei Bijbelvertalingen, etc.; we hebben zoveel mogelijkheden om dingen te onderzoeken die zij niet hadden. Onderzoek Gods Woord, stel vragen; zorg dat je weet wat er staat, zodat je je daar aan vast kan houden.
• Als kerk moeten we zo goed weten wat juist is, dat we het valse gaan leren kennen. Wat een genade is het dan dat we de Bijbel hebben gekregen van God, dat de schrijver, de Heilige Geest, ons het Woord kan en wil uitleggen. We hoeven Hem er alleen om te vragen, we moeten er tijd en energie in steken, maar daar krijgen we zoveel voor terug.
  • Als we rust nodig hebben, we mogen rust vinden in Gods Woord (Hebreeën 4:11).
  • Als we liefde nodig hebben, mogen we weten dat de God van de Bijbel oneindig veel liefde voor ons heeft (1 Johannes 4:4).
  • Als we het even niet meer zien zitten, mogen we weten dat we alles bij God kunnen neerleggen (Filippenzen 4:6-7).
  • Als we kracht nodig hebben, mogen we die kracht bij God vinden (Jesaja 40:28-30).
  • Als we vergeving van zonde nodig hebben, mogen we die van God ontvangen (1 Johannes 1:9).
    • Het is zo fijn dat we dit Woord gekregen hebben, zo bemoedigend, zo waardevol. Laten we dan tijd en energie steken in God en Zijn waarheid beter leren kennen, zodat we de dingen die niet van God zijn kunnen herkennen.

Johannes begint zijn brief met de lezer geruststellen. Hij wil dat wij weten dat deze brief te vertrouwen is, omdat Johannes een ooggetuige was van de dingen die hij opschreef. Alles veranderde voor Johannes doordat hij Jezus gehoord, gezien, aanschouwd en aangeraakt had (1 Johannes 1:1).

• De vraag is of jij deze Jezus kent. Heb jij een ontmoeting gehad met Jezus Christus? Heb jij gezien dat God oneindig veel van jou houdt? Weet jij dat je Hem en Zijn offer aan het kruis nodig hebt? Heb jij Hem al om vergeving gevraagd voor je zonde, omdat je net als elk ander mens niet voldoet aan de standaard van perfectie? Als niet, leg je leven dan vandaag bij God neer. Vraag God om vergeving voor de dingen die je gedaan hebt die God als zonde ziet. Weet dan dat Hij je zal vergeven en al je schuldgevoelens weg zal nemen (1 Johannes 1:9).
• Als je dit al jaren weet, hoe vaak zoek je nog een ontmoeting met Jezus op? Hoe vaak sta je stil bij wat God voor jou gedaan heeft, hoe dankbaar ben je voor Hem en Zijn werk? Ga terug naar het kruis, leg je leven opnieuw bij Hem neer en leef je leven met meer toewijding dan ooit tevoren.

1 Johannes 4:9-11 “Hierin is de liefde van God aan ons geopenbaard, dat God Zijn eniggeboren Zoon in de wereld gezonden heeft, opdat wij zouden leven door Hem. Hierin is de liefde, niet dat wij God liefhebben gekregen, maar dat Hij ons liefhad en Zijn Zoon zond als verzoening voor onze zonden. Geliefden, als God ons zo liefhad, moeten ook wij elkaar liefhebben.”