Eerste indrukken zijn snel gemaakt. De een zegt binnen 10 seconden, de ander sneller; maar wij denken snel te weten wie iemand is, hoe die persoons karakter is, waarom die persoon dingen doet, etc. We hebben heel snel ons oordeel klaar over mensen. Wanneer we dat oordeel hebben gemaakt, houden we daar verrassend sterk aan vast.
- Ook vanochtend, hier, hebben we allemaal ideeën over iedereen die we gezien hebben. Je vindt mensen misschien raar, gezellig, arrogant, lief, etc. op basis van wat je ziet en hoe jij oordeelt.
Aan de hand van het oordeel dat we over iemand hebben, gaan we iemand ook op een bepaalde manier behandelen. Mensen die we aardig denken te vinden behandelen we anders dan mensen waar we een negatief oordeel over hebben.
Door ons oordeel denken we dat er allerlei soorten mensen zijn. Door onze zintuigen, ogen, neus, oren, etc. denken we ook dat er soorten mensen zijn. DNA leert ons dat er 1 soort mens is, namelijk de mens. Er is geen verschil in DNA tussen mensen met meer of minder pigment (huidskleur), de ene of de andere cultuur, woonplaats, taal, o.i.d. Allemaal hebben we heel complex, uniek, maar in beginsel gelijk DNA in ons. Alle mensen stammen af van 1 set aan voorouders.
- Evolutie leert dat er onderscheid is tussen mensen, de sterken en de zwakken. Degenen die wel en degenen die niet horen te overleven. Evolutie zet aan tot racisme, de een beter zien dan de ander.
- De Bijbel leert dat ieder mens gelijk is, gelijk gemaakt in Gods ogen. De Bijbel leert dat God van ieder mens houdt, dat Hij ieder mens uniek gemaakt heeft, met een doel voor ogen. Volgens de Bijbel horen mensen eerst God lief te hebben en daarna elkaar lief te hebben, meer dan zichzelf. Daar is geen ruimte voor racisme, onderscheid en oordelen.
Laten we naar 2 voorbeelden gaan kijken in de Bijbel van mensen die bij God mochten komen. 1) de man die het hoogste had bereikt dat je kon bereiken (Johannes 3), 2) de vrouw die niet eens onder haar dorpsgenoten wilde komen omdat ze zo’n reputatie had (Johannes 4).
Johannes 3
In Johannes 3 gaat Jezus in gesprek met een man die Nicodemus heet. Hij was “de leraar van Israël” (v10), wat betekent dat hij een van de hoogste geestelijke leiders van het land was. Dat kan je vergelijken met een CEO van een groot bedrijf in deze tijd; het was een van de hoogste posities die je kon bekleden in die tijd in Israël.
Henry: “Hij was een leider van de Joden, een lid van het grote Sanhedrin, een senator, een goed raadgever, een man met autoriteit in Jeruzalem.”
- Deze man kwam ‘s nachts met Jezus praten, omdat hij 1) bang was om met Jezus gezien te worden, 2) ongestoord met Jezus wilde praten. Hij stelde Jezus vragen en kreeg antwoorden die hij niet verwacht had.
Johannes 4
Recht tegenover deze ontwikkelde man die alles bereikt had, staat Jezus’ ontmoeting met de vrouw in Johannes 4. Jezus ontmoette deze vrouw rond “het zesde uur” (v6), wat voor ons 12:00 is. Dat betekent midden op de dag, in de open zon, in de woestijn. Dat is bloedheet en geen moment om water te halen. Men deed dat normaal vroeg in de ochtend, als het nog koel was.
- Deze vrouw had een reputatie in
haar dorp, ze wilde niet met anderen bij die waterput staan. Ze was daar liever
alleen. Ze woonde met een man samen die niet haar man was (v17) en ze
had al 5 mannen gehad (v18).
- In die tijd gaf je dat een heel slechte naam. Het huwelijk was zeer gerespecteerd, samenwonen kon niet, vreemd gaan stond de straf op; deze vrouw kon jou een slechte naam bezorgen door alleen al bij je in de buurt te zijn.
Jezus sprak met haar, Jezus nam tijd voor haar. Jezus paste zelfs Zijn reis aan, zodat Hij met haar zou praten: “En Hij moest door Samaria gaan.” (v4).
We zien hier iemand die alles bereikt had en zeer gerespecteerd was, en iemand die uitgekotst werd door haar eigen dorp. Allebei kregen tijd van Jezus, allebei kregen ze liefdevolle, maar wel duidelijke woorden van Jezus te horen.
Johannes 3
Nicodemus begint het gesprek met Jezus door te erkennen dat Jezus Iemand is Die van God komt (v2). Jezus reageert met een opmerking die daar helemaal niks mee te maken lijkt te hebben:
Johannes 3:3 “Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Als iemand niet opnieuw geboren wordt, kan hij het Koninkrijk van God niet zien.”
- Wat Jezus hier doet is gelijk naar
de hart van de zaak gaan. Jezus windt er geen doekjes omheen, Hij vertelt
gelijk aan Nicodemus wat zijn probleem is. Dit is het probleem van de man die
alles had bereikt in zijn leven: opnieuw geboren worden.
- Het Griekse woord dat Jezus gebruikt voor “opnieuw”, anōthen, kan ook ‘van boven’ (de hemel) betekenen. Jezus zegt hier dat Nicodemus ‘van boven geboren moet worden’ (uit de hemel).
Nicodemus begrijpt totaal niet waar Jezus het over heeft (v4), waarop Jezus weer reageert (v5-8).
- Geen mens bevalt van zichzelf, hoe
kan je dan opnieuw geboren worden? Nicodemus begrijpt er niks van. Jezus’
reactie is dat een mens uit meer bestaat dan alleen vlees en bloed; de mens heeft
ook een geest (v6). Ons vlees en bloed wordt geboren “uit water” (v5); onze geest kan
van boven geboren worden door de Geest (v5-6).
- Jezus wil dat Nicodemus begrijpt dat er iets in zijn leven moet gebeuren dat hij niet zelf voor elkaar kan krijgen. Ondanks alles dat hij al bereikt had in zijn leven, ondanks al zijn religieuze studies, gedrag, rituelen, gehoorzaamheid, etc. vertelde Jezus hem nu dat het niet genoeg was.
Tenney: “Je moet in het hemels koninkrijk geboren worden om er deel van te zijn”
- Deze les moest doordringen bij
deze geleerde man, deze les moest hij gaan begrijpen. Als hij deze les niet
begreep, zou hij de hemel niet ingaan, ondanks al het ‘goede’ dat hij gedaan
had.
- Zijn goede daden waren niet genoeg, zijn opleiding was niet genoeg, zijn positie, aanzien, (mogelijk) geld; alles was niet genoeg. God moest iets in Nicodemus doen, iets dat hij zelf nooit zou kunnen.
- Hij moest ‘van boven’, uit de hemel, geboren worden, door Gods Geest. Dan pas was er toegang tot de hemel voor hem. Dat was het issue dat Nicodemus had, zelfs zonder dat hij het zelf wist.
Jezus was heel duidelijk tegen hem, dit was wat hij nodig had. Er was niks dat hij zelf kon doen dat de weg naar de hemel open zou maken voor hem.
Johannes 14:6 “Jezus zei tegen hem: Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. Niemand komt tot de Vader dan door Mij.”
Psalm 119:89 “Voor eeuwig, HEERE, staat Uw woord vast in de hemel.”
- Dit is tot op de dag van vandaag zo, de enige manier om in de hemel te komen is op Gods manier, door God. Omdat God van je houdt laat Hij je dit weten.
Johannes 4
Ook bij de vrouw met slechte reputatie komt Jezus snel tot wat deze vrouw echt nodig had. Ze was daar midden op de dag om water te putten, Jezus zegt tegen haar dat ze levend water nodig heeft:
Johannes 4:13-14 “Jezus antwoordde en zei tegen haar: Ieder die van dit water drinkt, zal weer dorst krijgen, maar wie drinkt van het water dat Ik hem zal geven, zal in eeuwigheid geen dorst meer krijgen. Maar het water dat Ik hem zal geven, zal in hem een bron worden van water dat opwelt tot in het eeuwige leven.”
- Jezus wil haar iets veel beters geven dan koud water op een hete dag in de woestijn. Hij wil haar iets geven dat eeuwig leven oplevert (v14).
De vrouw begrijpt niet goed wat Jezus bedoelt (v15), ze vraagt of Hij haar iets wil geven waardoor ze nooit meer op dit nare tijdstip water hoeft te tappen. Als reactie daarop wijst Jezus haar op iets dat Hij niet zomaar kon weten: haar thuissituatie.
- In die tijd was het heel
ongebruikelijk voor mannen om met vrouwen te praten (niet hun eigen vrouw). Het
was daarom niet gek dat Jezus naar haar man vroeg (v16). Haar reactie
was letterlijk, bijna helemaal eerlijk, maar niet de volledige waarheid (v17).
- Deze vrouw had aan Jezus gevraagd om het water dat Hij haar aanbood (v15), om dat te ontvangen moest Jezus haar wijzen op haar zonde. Dit water dat Hij haar aanbood had als doel om haar schoon te maken van zonde.
- Vóór je schoongemaakt kan worden, moet je wel eerst vies zijn en weten dat je vies bent. Vóór deze vrouw schoongemaakt kon worden van haar zonde, moest ze herkennen en erkennen dat ze zondig was.
- Jezus wijst haar erop dat ze samenwoont (“die u nu hebt, is uw man niet”), terwijl ze eerder al 5 mannen gehad heeft (v18). Zowel het samenwonen, als het hebben van partners buiten het huwelijk is wat Jezus hier aanwijst als zonde in het leven van deze vrouw.
Ze erkent (v19) dat Jezus dit alleen kan weten als Hij een profeet is, iemand die Gods woorden doorgeeft aan mensen. Jezus en deze vrouw hadden elkaar nog nooit eerder gezien, en toch wist Hij dit van haar.
- Ze liep niet weg voor haar situatie, ze ging geen discussie aan over of het wel of niet mocht. Ze zocht geen uitzonderingspositie, ze vroeg niet om begrip. Deze vrouw erkende dat ze zondig was.
Deze vrouw moest inzien dat ze zondig was en dat de enige manier om water te krijgen dat eeuwig leven zou brengen, ze bij Jezus moest zijn. Ze kon dit niet zelf verdienen, zelf uit de put halen; alleen Jezus kon dit aan haar geven.
Zowel de vrouw die overduidelijk in zonde leefde, als de man die alles bereikt had wat maar mogelijk was hadden God nodig. Niks dat ze zelf konden doen was genoeg, goed genoeg, om eeuwig leven te bereiken.
Johannes 3 wat had Nicodemus nodig?
In Zijn gesprek met Nicodemus maakte Jezus duidelijk dat wat hij zelf had bereikt hem niet zou redden. Hij had het over opnieuw geboren worden, wat je zelf helemaal niet kan. Om het uit te leggen haalt Jezus een stuk historie van Israël aan (v14), waarbij Israël ongehoorzaam was geweest aan God. Er kwamen giftige slangen in het kamp die de mensen beten. Om gered te worden, moest men kijken naar een bronzen slang, die door Mozes op een paal was gemaakt.
- Dat voelt heel raar om te doen,
het lijkt totaal niet logisch om te doen. Je wil graag naar een dokter,
medicijnen nemen, iets doen. En dat was precies wat God aan Israël wilde laten
zien, het ging niet om daden, het ging om geloof.
- Ze moesten geloven dat God hen zou redden van de dood door naar die slang te kijken. Dat geloof zou hen redden, niet hun eigen daden.
Hetzelfde, zegt Jezus, geldt voor Nicodemus. De man die alles zelf bereikt had, hij moest nu gaan geloven, niet doen. Jezus zei dat “de Zoon des mensen verhoogd” moest worden. Om gered te worden van de dood, moet men naar Jezus kijken.
- Jezus werd verhoogd aan het kruis, Hij hing aan het kruis om de zonde van de wereld te dragen. Hij leek daar machteloos, Hij leek daar nutteloos. En toch was wat Hij daar deed de reden voor redding, de manier voor ons om eeuwig leven te ontvangen.
“ieder die in Hem gelooft” (v15) gaat niet verloren, maar heeft eeuwig leven. Dat eeuwige leven was wat Nicodemus zocht, wat hij nodig had. Jezus sprak hem hier op aan in v3, nu liet Hij Nicodemus zien wat de weg naar dat eeuwige leven was.
- Dit moet niet makkelijk geweest zijn voor een man die alles zelf bereikt had. Hij moest zijn lot in Iemand anders handen leggen. Dit was, zei Jezus, de enige manier. De enige manier van redding, de enige weg naar eeuwig leven.
God is niet veranderd, Jezus is niet veranderd. De namen zijn anders, maar de mens is niet veranderd. Tot op de dag van vandaag hebben wij die redding nodig. Niks dat jij en ik zelf doen gaat ons kunnen redden.
Johannes 3:16-18 “Want zo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. Want God heeft Zijn Zoon niet in de wereld gezonden opdat Hij de wereld zou veroordelen, maar opdat de wereld door Hem behouden zou worden. Wie in Hem gelooft, wordt niet veroordeeld, maar wie niet gelooft, is al veroordeeld, omdat hij niet geloofd heeft in de Naam van de eniggeboren Zoon van God.”
- Geloof in Jezus, dat geeft eeuwig
leven. Het maakt niet uit hoe succesvol je wel of niet bent, wat je zelf wel of
niet denkt te kunnen, iedereen komt op hetzelfde punt uit: geloof in Jezus.
- God weet precies wie wij zijn, Zijn oordeel over ons is perfect. Daarom zegt Hij tegen ieder mens dat ze in Jezus moeten geloven. Geen geloof betekent Gods oordeel, geloof betekent eeuwig leven door Jezus’ offer.
Johannes 4 wat had de vrouw precies nodig?
De Samaritaanse vrouw probeerde even een ander onderwerp aan te snijden (v20) dan de zonde die Jezus aanwees. Jezus bracht haar echter snel terug bij het probleem: zonde zorgt ervoor dat je God niet dient, maar je eigen verlangens (v21-24). De vrouw zei vervolgens dat ze wist dat er iemand zou komen die alles zou vertellen wat er in hun hart was (v25). Hoe ze dit wist weten we niet, maar ze wist dit en hield hier aan vast.
- Jezus’ reactie is: “Ik ben het, Die met u spreekt” (v26).
Letterlijk zegt Jezus: Ego eimi, “IK BEN”. Hiermee stelt Jezus Zich
gelijk aan God, Jezus zegt hier dat Hij de Messias is.
- Messias betekent ‘gezalfde’, maar was vooral de naam die de Bijbel geeft aan de persoon die zou komen om de mens te redden.
Deze vrouw wachtte op de persoon die haar zou kunnen redden; Jezus zegt hier dat Hij Die persoon is. Haar wachten is voorbij, de Redder is gekomen.
De reactie van deze vrouw (v28-29) is dat ze de mensen in haar dorp gaat vertellen over Wie Jezus is en wat Hij voor haar gedaan heeft.
- Op dit moment heeft Jezus 1 ding
voor haar gedaan: “Kom, zie Iemand Die
mij alles gezegd heeft wat ik gedaan heb;” (v29). Dit was voor haar
genoeg om in te zien dat Jezus haar Redder was.
- Ze vertelt dit aan het dorp dat wist wie ze was, die waarschijnlijk op haar neerkeken door haar zonde. Deze mensen vertelt ze over Jezus, omdat ze zo blij is met Wie Hij voor haar is.
Deze Jezus weet ook precies wie jij bent, Hij weet alles over jou. Hij weet precies waar jij vandaan komt, wat je gisteren en vandaag gedaan hebt. Hij weet wat je denkt, kent je verleden, heeft zelfs de haren op je hoofd geteld. En die Jezus houdt van jou. Hij weet precies wat je wanneer gedaan hebt, en toch houdt Hij van jou.
- Hij houdt zoveel van jou, dat Hij voor jou stierf aan het kruis. Hij droeg de zonde van deze Samaritaanse vrouw, jouw en mijn zonde; alle zonde droeg Hij aan het kruis (1 Johannes 2:2). Niet omdat het moest, maar omdat Hij van jou houdt.
- In haar zonde had ze het nodig dat
iemand haar op haar zonde wees en liet zien dat Hij de Redder is. Datzelfde heb
jij nodig. Jij bent een zondaar, net als deze vrouw. Jij weet precies wat je
doet dat niet naar Gods standaard is, dat weet Jezus ook.
- Hij wijst je niet af, net zoals bij deze vrouw, Hij wil juist dat je bij Hem komt met al je zonde. Hij wil dat je al die last aan Hem geeft, want Hij houdt van jou. Hij wil alles van je overnemen, zodat jij in vrijheid, rust, liefde en vrede bij God kan zijn.
Mensen hebben over alles en iedereen een oordeel, dat vaak niet klopt. God weet alles, Hij oordeelt alles juist. Zijn oordeel over Nicodemus en deze vrouw, was dat ze Jezus nodig hebben. Dat was hun nood, dat was hun probleem. Jij en ik zijn niet anders dan Nicodemus en deze vrouw; we hebben Jezus nodig, vandaag, op dit moment.
Ben jij als Nicodemus, heb je alles goed voor elkaar, dop jij je eigen boontjes? Jezus’ boodschap voor jou is dat je alles zelf kan bereiken, behalve eeuwig leven. Daar heb je Jezus voor nodig. Eeuwig leven vereist geloof in en overgave aan Jezus.
Ben jij als de Samaritaanse vrouw, weet jij wat je zonde is, voel je je misschien wel uitgekotst door de samenleving? Wil je niet onder de mensen komen, omdat je geoordeeld wordt? Jezus weet precies wie je bent, wat je situatie is. Hij houdt oneindig veel van jou, Hij kan en wil jou redden. Ook jij hoeft alleen te geloven dat Jezus de Redder is, je hoeft Zijn offer voor jou alleen aan te nemen, dan heb je eeuwig leven.
Geloof jij al? In hoeverre vertrouw jij nog op dit Evangelie? In hoeverre geloof jij nog dat dit Evangelie redt? De Samaritaanse vrouw rende naar haar dorp, vertelde iedereen over Jezus en er kwamen velen tot geloof (Johannes 4:39-42). Het is een teken van geestelijke onvolwassenheid in je leven als jij niet meer vertelt over Wie God is, wat Hij aan het doen is en hoe hard mensen Hem nodig hebben. Ben jij nog vol passie voor dit Evangelie, compassie voor verloren wereld? Als niet, vraag vergeving, bekeer je en volg Jezus na.