Spreuken 5

De levende God van de Bijbel, die veel beter weet dan de sociaal deskundigen van onze tijd, waarschuwt ons in de Bijbel tot meerdere malen toe dat vreemdgaan, voor de mens juist vernietigend is. Laten we samen gaan lezen hoe God dit ziet. Spreuken 5 Vers 1-2 – “¹Mijn zoon, sla acht op mijn wijsheid, neig je oor tot mijn inzicht, ²zodat je bedachtzaamheid in acht neemt, en je lippen kennis bewaren.” Alweer waarschuwt Salomo zijn zoon; deze keer specifiek met het oog op de verleiding van de overspelige vrouw. Het in acht nemen van bedachtzaamheid is iets dat de zoon nodig zou hebben op het moment dat hij met de verleiding in aanraking zou komen. Toen Jozef, de zoon van Jakob in Genesis 39 onder verleiding kwam, toen de vrouw van Potifar hem verleidde om seks met haar te hebben, weigerde hij om met haar naar bed te gaan. Het was niet zo dat hij ineens op dat moment had besloten om niet met die vrouw in bed te duiken. Nee, door zijn relatie met God en doordat hij bedachtzaamheid reeds in acht genomen had was hij in staat om de verleiding op het moment dat het kwam, te weerstaan. Dit geld ook voor ons. Tenzij wij gegrond zijn in onze relatie met Jezus Christus, en tenzij wij gegrond zijn in het Woord van God, is de kans groot dat wij zullen bezwijken onder de verleiding van iets dat voor ons vlees onweerstaanbaar is. Jozefs lippen bewaarde ook de kennis, want hij gaf een goed onderbouwt argument om niet met die vrouw in bed te duiken. “¹Mijn zoon, sla acht op mijn wijsheid, neig je oor tot mijn inzicht, ²zodat je bedachtzaamheid in acht neemt, en je lippen kennis bewaren.” Vers 3 – “Want de lippen van een vreemde vrouw druipen van honingzeem, haar gehemelte is gladder dan olie,” De lippen van de zoon in vers 2 moeten op het moment van verleiding waarheid kunnen spreken om de verleiding tegen te gaan. Zoals Jezus de verleiding van de satan tot drie keer toe neutraliseerde met de waarheid, moeten ook wij tegen de verleiding kunnen zeggen: ‘er staat geschreven’. Wat er bij mij in het verleden altijd heeft gewerkt is tegen een dergelijke dame te zeggen dat ik: 1) gelukkig getrouwd ben, 2) dat ik van Jezus Christus houdt waardoor ik gelukkig getrouwd ben. Door het bij het begin al meteen te zeggen kap je de verleiding meteen af. Als je dat niet doet, dan maak je het jezelf zeer moeilijk om het later af te kappen. Want de lippen van een vreemde vrouw druipen van honingzeem. . . Salomo gebruikt hier poëtische woorden voor het gebruik van haar mond in zowel spraak alsook in het zoenen. Haar woorden zijn zoet. In die tijd bestond suiker zoals wij het vandaag de dag kennen, nog niet, dus was honing het aller zoetste dat er was. Hiermee zegt Salomo dat haar woorden onweerstaanbaar waren. Vandaag de dag kan het zo zijn dat die ene leuke vrouw op die andere afdeling jou wel eens een compliment geeft: ‘hey wat zit je haar leuk’, of ‘wat ruik je lekker’, of ‘wat is je vrouw toch gelukkig om jou als man te hebben’. Vaak begint het op zo’n ‘onschuldige’ manier. Maar dan voor je het weet gaat ze je inpalmen met nog veel meer zoete woorden. En wat het voor jou dan zo verleidelijk maakt is dat je eigen vrouw loopt te zeuren over je haar, je eigen vrouw zegt tegen je om te gaan douchen omdat je stinkt, je eigen vrouw zit je af te kraken, soms zelfs waar anderen erbij zijn. Ja, en als je dan van die leuke vrouw te horen krijgt hoe bijzonder jij dan bent, dan slaat je verbeelding op hol en voordat je het weet heeft ze jou betoverd, en ze zit continu in je hoofd. Je blijft aan haar denken; misschien zelfs wanneer je met je eigen vrouw de liefde bedrijft. Als je dit dus niet in de kiem smoort, dan ben je een makkelijk prooi. Salomo zegt ook over de vreemde vrouw dat haar gehemelte gladder is dan olie. Ook dit refereert aan het gebruik van haar mond. Sommige Bijbelcommentatoren geloven dat Salomo hiermee bedoeld dat zij mannen verlokt door hen innig te zoenen. Toen Marnie en ik in de Meerkerk jongerenwerk deden hadden wij op een gegeven moment een gemengde huiskring van bruggers (12 en 13-jarigen). Toen wij het hadden over het onderwerp seksualiteit, vroeg ik hoe je als jongen een meisje zwanger kan maken en hoe je als meisje zwanger kan raken. Ik gaf zelf antwoord op de vraag en het antwoord dat ik gaf was door innig te zoenen, oftewel door tongzoenen. Natuurlijk zeiden ze dat dat helemaal niet klopte. Maar. . Tongzoenen is diep, het is innig, het is intens en het wekt allerlei emoties en gevoelens op. Sterker nog, tongzoenen geeft seksuele prikkels, het wakkert de líbido aan. Als je jezelf eenmaal in een situatie bevindt waarin je met een vreemde vrouw gaat tongzoenen, en als de situatie zich ervoor leent, dan is geslachtsgemeenschap, oftewel, overspel onvermijdelijk. En als je eenmaal over die grens heen bent gegaan dan is het al te laat, want alhoewel haar spraak zoet is, alhoewel de verleiding veelbelovend is, zal je er alleen maar spijt van krijgen. Vers 4-6 – “⁴maar het laatste van haar is bitter als alsem, scherp als een tweesnijdend zwaard. ⁵Haar voeten dalen af naar de dood, haar voetstappen sturen aan op het graf; ⁶opdat je het pad ten leven niet zou inslaan, zwalken haar sporen zonder dat je het beseft.” Wat in eerste instantie en misschien zelfs kort daarna zo opwindend was en veelbelovend leek, is uiteindelijk ondraaglijk bitter. De toekomst dat zij biedt leidt alleen maar naar de dood. Misschien zal je niet direct lichamelijk sterven, maar beetje bij beetje ga je van binnenin kapot. Je ziel, je hart sterft beetje bij beetje af. Ook gaat je huwelijk erdoor kapot, je relatie met je vrouw wordt gedood. Je relaties met je kinderen, familieleden, vrienden, collega’s, buren, worden gedood. Je getuigenis en je reputatie worden gedood. Haar sporen zwalken betekent dat zij niet te begrijpen is, niet te volgen is. Er valt geen peil op te trekken. En de man die in haar val is gelokt heeft totaal geen benul dat zij zo duister bezig is. Vers 7-8 – “⁷Nu dan, kinderen, luister naar mij en wijk niet af van de woorden van mijn mond. ⁸Houd je weg ver bij haar vandaan en kom niet in de nabijheid van de deur van haar huis,” De enige manier om een dergelijke val te vermijden is om er ver vandaan te blijven. Het is tegenwoordig niet zo dat dit soort vrouwen zich in het centrum van je dorp zichzelf aanbieden. Zoals ik in het eerder voorbeeld aangaf gebeurt dit vaak op de werkplaats, op kantoor. Kijk, als je onverhoopt eenmaal zo’n flirtend gesprek hebt gehad waarvan je denkt dat het niet zuiver is, vermijd die persoon koste wat kost. Dit alles geldt trouwens niet alleen voor mannen die verleid kunnen worden, maar ook voor vrouwen die door mannen verleid kunnen worden. Als zoiets plaatsgevonden heeft, deel het meteen met je vrouw of met je man, en bidt samen voor wijsheid en voor bescherming tegen de verleiding. Bidt ook voor de persoon in kwestie, dat hij/zij tot inkeer zal komen. Tegenwoordig komt de verleiding ook via het Internet. Alle porno websites daargelaten, is sociale media ook iets dat de satan gebruikt om mannen en vrouwen in de val te lokken. FaceBook heeft het bijvoorbeeld mogelijk gemaakt en veel makkelijker gemaakt om in contact te komen met mensen vanuit je verleden, waaronder oude vlammen. Ik weet niet wat de statistieken zijn, maar ik weet wel dat er gezegd wordt dat FaceBook ervoor gezorgd heeft dat huwelijken door dit soort contacten kapotgaan. Mannen geef je vrouw toegang tot al je accounts; email, sociale media, messaging, alles!! Andersom ook. Dus, ook hier geldt dat je dit soort dingen koste wat kost moet vermijden. Tegenwoordig is haar huis één muisklik verwijderd. “Houd je weg ver bij haar vandaan en kom niet in de nabijheid van de deur van haar huis.” Vers 9-10 – “⁹opdat je je waardigheid niet aan anderen geeft en je jaren aan een meedogenloze, ¹⁰opdat vreemden zich niet verzadigen met jouw kracht, en je zwoegen ten goede komt aan het huis van een onbekende,” Overspel maakt alleen maar kapot. Hier schrijft Salomo dat degene die erin meestemt z’n waardigheid aan anderen zal geven en z’n jaren aan een meedogenloze. Door je eigen leven te ruineren zal je de beste jaren van je leven kwijtraken. Alles dat het leven te bieden heeft, alles dat Jezus Christus voor jou in petto heeft, alles dat een goddelijk leven waard maakt zal je kwijt zijn. Als je in de tijd van Salomo niet gestenigd zou worden voor het plegen van overspel dan zou je in het krijt komen te staan bij de echtgenoot van de overspelige vrouw waarmee je hebt zitten rotzooien. Je zou zelfs zijn slaaf kunnen worden. Tegenwoordig zou zoiets in onze westerse samenleving niet gebeuren, maar het gevolg van overspel kan wel degelijk leiden tot het moeten betalen van alimentatie voor je vrouw, alimentatie voor je kinderen, een gebroken thuis situatie, een hoop leed, jaloezie, eenzaamheid en ook nog eens het risico van het oplopen van seksueel overdraagbare aandoeningen, waarvan sommige ongeneeslijk zijn. En wanneer je eenmaal tot bezinning bent gekomen, wanneer de glans ervan af is, wanneer je uitgekeken bent op de situatie, dan zal je alleen maar spijt hebben. Vers 11-13 – “¹¹zodat je uiteindelijk kermt, als het gedaan is met je vlees en je lichaam, ¹²en je zegt: Hoe heb ik vermaning kunnen haten, en heeft mijn hart bestraffing kunnen verwerpen, ¹³en heb ik niet geluisterd naar de stem van mijn leraren, mijn oren niet geneigd tot mijn leermeesters! Salomo schrijft dat zo’n moment onvermijdelijk is. En degene die goed opgevoed is in de vreze Gods en in de wijsheid Gods, maar die z’n opvoeding niet in acht genomen heeft, zal uiteindelijk toegeven dat hij fout zit. Wanneer iemand zich in een dergelijke situatie bevindt kan die persoon altijd bij God terecht. Als zo’n persoon tot inkeer komt en hij/zij bekeert zich tot God, tot geloof in Jezus Christus komt, Jezus navolgt, dan is er vergeving, dan is er verzoening bij God. Maar, dit wil nog niet zeggen dat je vrijgesteld wordt van de consequenties van jouw daden. Als je bijvoorbeeld een ongeneeslijke S.O.A. hebt opgelopen, dan zal je dat blijven houden, ondanks dat je vergeven bent. Vers 14– “In bijna alle kwaad heb ik verkeerd, in het midden van de gemeente en de gemeenschap!” Wat Salomo hier schrijft kan verschillende dingen betekenen. Eén is dat iemand die betrapt wordt op overspel voorgeleid wordt aan een soort rechterstoel waardoor hij/zij een straf opgelegd krijgt. Trouwens, volgens de Wet van Mozes moet een overspelige gedood worden door stenigen. Wat vers 14 ook kan betekenen is dat wat hij in het geheim gedaan heeft, ineens openbaar wordt. Dit geld niet alleen voor politici en beroemdheden, iedereen wordt op een gegeven moment ontmaskert.

Galaten 6:7 – “Dwaal niet: God laat niet met Zich spotten, want wat de mens zaait, zal hij ook oogsten.”

Wat vers 14 ook kan betekenen is dat iemand, zelfs te midden van de gemeenschap overspel kan plegen. Ondanks dat hij/zij onder het Woord van God komt, ondanks dat hij/zij fellowship met broers en zussen heeft, zelfs ondanks dat hij/zij een bediening heeft gebeurt het in de gemeenschap dat men overspel aan het plegen is. En nu, in vers 15-17 geeft Salomo ons een allegorie waarin hij ons leert dat echtelijke gemeenschap en trouw binnen het huwelijksverbond Gods medicijn is voor de seks drang van de mens. In dit Schriftgedeelte gaat het niet om de noodzaak van het voortplanten, maar om het genot van seks tussen één man en één vrouw, binnen het door God ingesteld huwelijksverbond. Vers 15 – “¹⁵Drink water uit je eigen bak, stromend water uit je eigen put.” Hier betekent het drinken van water het lessen van de dorst naar seks. Zoals ook in Hooglied 5 beschreven wordt, wordt seksuele bevrediging vergeleken met het indrinken van water. In de tijd van Salomo was een drinkbak en een waterput privé-eigendom. Dus wat Salomo hier zegt is dat je alleen de liefde, de seks mag indrinken van je eigen vrouw. Het beeld van het fris koel water uit je eigen put drinken duid op de verfrissing dat je zal ervaren, de dorst dat gelest zal worden door het bedrijven van seks met je eigen vrouw. Vers 16-17 – “¹⁶Laten je bronnen zich naar buiten toe verspreiden, de waterbeken op de pleinen. ¹⁷Laten ze van jou alleen zijn en van geen vreemde met jou.” Het werkwoord voor ‘naar buiten toe verspreiden’ is nogal lastig te vertalen. De H.S.V. heeft ervoor gekozen om het in het positieve te vertalen, terwijl de meerderheid van Bijbelvertalers het in het negatieve vertaald. M.a.w. in plaats van ‘laten je bronnen zich naar buiten toe verspreiden’ vertalen de anderen het als: ‘Laten je bronnen zich NIET naar buiten toe verspreiden, je waterbeken NIET op de pleinen’. Om meerdere redenen ben ik het eens met deze vertaling. Ik gaf zojuist aan dat een waterbak of waterput privé-eigendom was, wat een beeld is van je eigen vrouw.

‘Salomo vergelijkt het genieten van echtelijke gemeenschap met het drinken van zuiver water van een verfrissende bron. Dit in tegenstelling tot het plegen van seksuele zonde, wat te vergelijken is van het drinken van verontreinigd water uit het riool. Wanneer men overspel pleegt is het hetzelfde alsof hij het zuiver en verfrissend water op straat en op de pleinen laat vloeien. Wat een verspilling!’ Warren Wiersbe

God heeft het zo bedoelt dat wij van seks mogen genieten binnen het huwelijk. Het is dus een privékwestie. Seks hoort absoluut niet in het openbaar plaats te vinden en zeer zeker niet met andere mensen erbij. ‘Laten ze van jou alleen zijn en van geen vreemde met jou.’ Vers 18-19 – “¹⁸Moge je levensbron gezegend zijn en verblijd je over de vrouw van je jeugd: ¹⁹een zeer lieflijke hinde, een bevallig steengeitje. Laten haar borsten jou te allen tijde dronken maken, dool voortdurend rond in haar liefde.” Om zijn seksuele dorst bij zijn eigen vrouw voortdurend te kunnen lessen, zegent Salomo zijn vrouw, zodat zij een voortdurende bron van zoet, verfrissend, zuiver water voor hem zal zijn, zowel kwantitatief alsook kwalitatief. Dit is trouwens niet eenzijdig. De apostel Paulus legt dit uit voor wat het in het Christenhuwelijk betekent:

1 Korinthe 7:2-5 – “²Maar laat vanwege allerlei vormen van hoererij iedere man zijn eigen vrouw hebben en iedere vrouw haar eigen man. ³Laat de man aan zijn vrouw de verschuldigde bereidwilligheid betonen en evenzo ook de vrouw aan haar man. ⁴De vrouw heeft niet de beschikking over haar eigen lichaam, maar de man. En evenzo heeft ook de man niet de beschikking over zijn eigen lichaam, maar de vrouw. ⁵Onttrek u niet aan elkaar, behalve dan met onderling goedvinden voor een bepaalde tijd, om u te wijden aan vasten en bidden. Kom daarna weer bij elkaar, opdat de satan u niet zal verzoeken omdat u zich niet kunt onthouden.”

Hier leert Paulus ons dat beiden de seksuele dorst van elkaar voortdurend moeten lessen. Beiden moeten een voortdurende bron van zoet, verfrissend, zuiver water voor elkaar zijn, zowel kwantitatief alsook kwalitatief. Zorg ervoor dat je elkaar volledig en voortdurend bevredigt. En hiermee zeg ik niet dat je bijvoorbeeld als vrouw toe moet geven aan eventuele onredelijke seksuele eisen van je man. Vers 18b-19 – “^18bverblijd je over de vrouw van je jeugd: ¹⁹een zeer lieflijke hinde, een bevallig steengeitje. Laten haar borsten jou te allen tijde dronken maken, dool voortdurend rond in haar liefde.” Als je van jongs af aan met elkaar bent, verblijd je dan over de vrouw van je jeugd. Ondanks het feit dat Marnie en ik ook met onenigheden en frustraties te maken hebben, kan niemand de plaats innemen van de vrouw van mijn jeugd, en daarom verblijd ik mij elke dag opnieuw over haar. Marnie is voor mij een zeer lieflijke hinde, een bevallig steengeitje. In de oudheid werden vrouwen en mannen metaforisch vergeleken met Gods prachtige dierlijke schepselen. Lees bijvoorbeeld het Bijbelboek Hooglied. ‘Laten haar borsten jou te allen tijde dronken maken, dool voortdurend rond in haar liefde’. Het Hebreeuws woord dat hier gebruikt wordt voor borsten heeft een erotische betekenis. (Ezechiël 23:3, 8, 21) Vrouwen hebben namelijk verschillende erogene zones die gevoelig zijn voor seksuele prikkels, en hier zegt Salomo dat de bron van de rijkste, meest bevredigende drank de erogene zone is dat hier vertegenwoordigd wordt door haar borsten. Het ronddolen in haar liefde vereist een keus. Wij worden continu bekogeld door de verleiding om elders rond te dolen. Maar hier leert de Bijbel ons dat het om haar (enkelvoudig) liefde gaat. Geniet van haar. Geniet val elkaar. Maak het ook zo dat je van elkaar kán genieten. Leer van elkaar wat de ander fijn vindt, wat de ander prikkelt. Dames, als je er nog geen gewoonte van maakt, moet je je misschien gaan ontharen; je oksels, je benen, enz. Vraag het aan je man of hij dat fijn zou vinden. Mannen, als je stinkt, neem dan een douche, verzorg jezelf, trek schone kleding aan, maak jezelf aantrekkelijk voor je steengeitje. Vers 20-23 – “²⁰Waarom zou je, mijn zoon, ronddolen bij een vreemde vrouw, de boezem van die onbekende omarmen? ²¹Want de wegen van een man zijn vóór de ogen van de HEERE, Hij weegt al zijn sporen. ²²Zijn ongerechtigheden nemen de goddeloze gevangen: met de banden van zijn zonde wordt hij vastgehouden. ²³Híj zal sterven omdat er geen vermaning was, door zijn grote dwaasheid zal hij verdwalen.” Als God in het allerbeste heeft voorzien binnen het huwelijksverbond, waarom zou iemand zijn/haar genot elders gaan zoeken? God weet alles en ziet alles. Al denk je dat je zo slim bent en zo voorzichtig dat je het geheim kan houden, voor God is niets geheim. En God zal er ook voor zorgen dat het geopenbaard zal worden. Ook denkt men vaak dat hij alles onder controle heeft en dat hij er op elk moment mee kan stoppen. Maar wanneer je je door zonde gevangen laat nemen, dan zal je daardoor gebonden worden.

‘De meeste mensen die buitenechtelijk genot najagen denken dat zij er op elk moment mee kunnen stoppen, maar zonde dat herhaald wordt, wordt gebruikelijk; gebruik verwekt gewoonte; en gewoonte neemt uiteindelijk de vorm van noodzaak aan. De man wordt met de banden van zijn zonde vastgehouden en zo wordt hij door de duivel gevangengenomen om zijn wil te doen.’ Clarke

Hebreeën 13:4 – “Houd in alle omstandigheden het huwelijk in ere en bewaar de huwelijkstrouw ongeschonden. Wie in ontucht leven en wie overspel plegen, zullen door God veroordeeld worden.”