Spreuken 3:5-6 – “⁵Vertrouw op de HEERE met heel je hart, en steun op je eigen inzicht niet. ⁶Ken Hem in al je wegen, dan zal Híj je paden rechtmaken.” Voor degenen die deze verzen nog niet uit je hoofd kent, maak ze jezelf eigen. Laten wij deze toevoegen aan onze geheugenverzen: Johannes 3:16 en Psalm 119:105. Het is goed om deze verzen uit je hoofd te leren. Want dan kan je jezelf er altijd aan herinneren, je kan een ander hiermee bemoedigen, en je kan de satan ermee ontkrachten. Het is dus goed om ze in je geheugen op te slaan, maar het allerbeste dat je met deze verzen kan doen is ze dagelijks in je leven toe te passen. Ik moet je bekennen dat het menselijk gezien makkelijker is om deze verzen uit je hoofd te leren dan om ze dagelijks toe te passen. Ik verwacht dan ook niet van mezelf om de verzen toe te kunnen passen, voordat ik ze opgeslagen heb in mijn geheugen en in mijn hart. Vanmorgen gaan wij deze twee verzen ontleden om te zien wat Salomo hiermee bedoelt en hoe wij het in de praktijk dagelijks kunnen toepassen. Vers 5a – “Vertrouw op de HEERE met heel je hart” Wat betekent het om op de HEERE met heel je hart te vertrouwen? Ten eerste, wanneer Salomo ‘vertrouw’ schrijft, dan heeft dit een veel rijkere, veel diepere betekenis dan hoe wij het woord ‘vertrouw’ in het Nederlands kennen en gebruiken. Hier heeft het woord vertrouw/vertrouwen de betekenis van het verzekerd zijn, het overtuigd zijn, het moedig zijn, het vrijmoedig zijn, het veilig zijn, en het onbezorgd zijn. M.a.w. Salomo beveelt ons om op de Heere met heel ons hart te vertrouwen in alle zekerheid, met volledige overtuiging, in het moedig zijn, met alle vrijmoedigheid, wetende dat wij bij God veilig zijn en dat wij onbezorgd ons vertrouwen op Hem kunnen stellen. “Het Hebreeuws woord voor ‘vertrouw’ betekent ‘hulpeloos voorover op de grond liggen’. Het schetst een beeld van een dienstknecht die op een bevel van zijn meester wacht, of een beeld van een verslagen soldaat die zichzelf overgegeven heeft aan de overwinnende generaal.”  Warren Wiersbe Kortom, op de Heere vertrouwen betekent simpelweg dat je zoals Petrus op het water loopt en als God je niet op het water staande houdt, dan verzuip je. Ten tweede schrijft Salomo om met heel je hart op de Heere te vertrouwen. Als ons vertrouwen op God echt is, dan moet het compleet zijn. Als wij voor de helft op God vertrouwen en voor de andere helft op onszelf of op iets anders, dan vertrouwen wij uiteindelijk niet op God zoals de Bijbel het hier bedoelt. Wij horen niet alleen compleet op God te vertrouwen, maar met heel ons hart. Ons hart is ons binnenste. Het is de zetel van onze gevoelen, emoties, gedachten. Het hart is de plek waarin onze overtuigingen gevestigd zijn. Wanneer ik dus met heel mijn hart op God vertrouw, dan kan niets of niemand mijn vertrouwen op God doen wankelen. Al schreeuwen de omstandigheden het tegenovergestelde uit, al adviseren welmenende mensen mij om van koers te wijzigen, wanneer ik door de Heilige Geest geleid wordt om God met heel mijn hart te vertrouwen, dan zal God dat honoreren! Vers 5b – “steun op je eigen inzicht niet. In het positieve schrijft Salomo om met heel ons hart op God te vertrouwen. Daarentegen schrijft Salomo in het negatieve om niet op ons eigen inzicht te steunen. De grootste belemmering in het vertrouwen op de Heere met heel ons hart is om op ons eigen inzicht, oftewel ons eigen verstand te vertrouwen. Natuurlijk heeft God mij een gezond verstand gegeven, maar al te vaak staat mijn verstand mij in de weg om God met heel mijn hart te kunnen vertrouwen. Mijn verstand en het gebruik van mijn gezond verstand is gebaseerd op wat ik met mijn zintuigen kan waarnemen. Ik hoor wat er gezegd wordt, ik zie wat er gebeurt, ik voel aan wat er gaande is, ik proef of het wel of geen zuivere koffie is, ik ruik of de zaak stinkt. Dus alhoewel ik met mijn verstand het e.e.a. goed kan waarnemen en vervolgens ook kan verwerken en beoordelen, is en blijft mijn menselijk verstand beperkt. Zelfs als ik feiten, statistieken, berekeningen, historische informatie, wetenschappelijke feiten e.d. erbij haal, dan nog zal mijn eigen inzicht en eigen verstand beperkt zijn. De reden hiertoe is dat ik met mijn eigen inzicht of verstand niet het geestelijke, het bovennatuurlijke, het goddelijke kan waarnemen en onderscheiden. Bijvoorbeeld, Marnie en ik hebben in augustus 2013 onze dochter Alyssa terug in huis genomen nadat haar ex haar met het leven had bedreigd. Sinds die tijd woont zij, samen met onze kleindochter Aimee bij ons in huis. Dit is geen ideale situatie; voor Alyssa en Aimee niet en ook niet voor Marnie en mij. Maag goed. Alyssa is al een aantal jaren bezig om een eigen woonruimte te krijgen, maar wegens haar huidige omstandigheden lukt dat niet. Maar, er is wel een manier. De sociale hulpverlener heeft Alyssa aangeraden om op 01 september a.s. met Aimee naar het Gemeentehuis toe te gaan om aan te geven dat zij met haar hele hebben en houwen door ons op straat gezet is, omdat bij ons een onleefbare situatie is ontstaan. Marnie en ik dachten dat dit qua timing goed samen zou vallen met de sabbatical die wij gaan nemen, want dan kan ons huis lekker leeg staan en dan wordt er geen gas, elektriciteit en water verbruikt. Wij overwogen dus om Alyssa hierin haar gang te laten gaan. Maar de Heere sprak van de week heel duidelijk hierover tot mij en het kwam uiteindelijk neer op het wel of niet op Hem vertrouwen met heel mijn hart. Door in te gaan op het advies van de sociale hulpverlener zouden wij, in mijn optiek, eigenlijk steunen op ons eigen inzicht, want volgens hem is dit de enige manier waarop Alyssa en Aimee kans hebben om van de Gemeente Haarlemmermeer hulp te krijgen. Maar, in dit voorstel wordt geen rekening gehouden met God. Dit is een oplossing dat vanuit het menselijk inzicht beredeneerd wordt en als wij hierop ingaan, vertrouwen wij dan wel echt op God? Wat voor getuigenis is het naar de wereld toe als Marnie en ik als Christenen onze dochter en kleindochter op straat zetten? Wat voor getuigenis is het naar de wereld toe als wij het gebroken systeem gaan bewerken of manipuleren om zo aan een woning te komen? Wat voor getuigenis is dit naar de Gemeente Haarlemmermeer toe, of naar m’n buren toe, m’n familieleden, de kerk? Dus, als ik nu, in deze situatie met heel mijn hart op God wil gaan vertrouwen, dat God op Zijn tijd Alyssa en Aimee zal voorzien in eigen woonruimte, dan moet ik een aantal zaken in acht nemen: Ten eerste moet ik erop vertrouwen dat God ons op Zijn tijd een uitkomst zal geven. In het Bijbelboek Ezra 6:22 lezen wij dat God het hart van de koning van Assyrië in het voordeel van de Israëlieten had gewend om hen te bemoedigen en te helpen bij het werk aan het huis van God. Spreuken 21:1 – “Het hart van een koning is in de hand van de HEERE als waterbeken, Hij neigt het tot alles wat Hem behaagt.” Zoals het in Ezra en in Spreuken staat, moet ik het vertrouwen hebben dat God bij machte is om de harten, de gedachten en de handelingen van de beambten te wenden in ons voordeel. Ten tweede moet ik ervan uitgaan dat God getrouw is, dat Hij betrouwbaar is, dat Hij te vertrouwen is. Psalm 9:11 – “Wie Uw Naam kennen, zullen op U vertrouwen, omdat U, HEERE, niet hebt verlaten wie U zoeken.” Psalm 22:5-6 – “⁵Op U hebben onze vaderen vertrouwd, zij hebben vertrouwd en U hebt hen bevrijd. ⁶Tot U hebben zij geroepen en zij zijn gered, op U hebben zij vertrouwd en zij zijn niet beschaamd.” Jesaja 26:3 – “De standvastige is veilig bij U, vrede is er voor wie op U vertrouwt.” (nbv) Ten derde, als ik God in dit soort situaties met heel mijn hart wil vertrouwen dan moet ik uitgaan van Zijn glorie, Zijn verheerlijking. Psalm 50:16 – “Roep Mij aan in de dag van benauwdheid; Ik zal u eruit helpen en u zult Mij verheerlijken.” 1 Korinthe 6:20 – “U bent immers duur gekocht. Verheerlijk daarom God in uw lichaam en in uw geest, die van God zijn.” 1 Korinthe 10:31b – “…doe alles tot verheerlijking van God.” Als ik dus allereerst denk aan het feit dat God mij op het beste moment uitkomst zal bieden, als ik ervan overtuigd ben dat God getrouw is, als ik Gods glorie en verheerlijking als hoogste doel van mijn leven heb, al gaat het dwars tegen mijn eigen inzicht in, zal ik God in deze situatie met heel mijn hart gaan vertrouwen. Dus, steun op je eigen inzicht niet want dat kan Gods werk in jouw leven dwarsbomen, én het zal zeker jouw eigen geestelijke groei belemmeren. Welke elementen van eigen inzicht zou ons in de weg kunnen staan om God met heel ons hart te kunnen vertrouwen? Logica – mijn manier van handelen is logisch, het op God vertrouwen met heel mijn hart in de situatie is niet logisch. Gevoel – ik heb het gevoel dat ik het zus en zo moet aanpakken, ik heb niet het gevoel dat ik niets moet doen en op God moet gaan vertrouwen met heel mijn hart. Ik heb niet het gevoel dat ik er alleen maar voor moet bidden. Ervaring – ik heb genoeg levenservaring en ik weet gewoon dat het zo niet werkt, ik moet stappen gaan zetten. Gezond verstand – ja, maar God heeft mij toch een gezond verstand gegeven? Waarom zou ik mijn verstand opzij gaan zetten en niet doen wat mij verstandig lijkt, om vervolgens het onverstandige te doen door God met heel mijn hart gaan vertrouwen? Opleiding/training – Op dit gebied ben ik voldoende opgeleid en getraind om zelf te kunnen bepalen hoe ik hiermee om moet gaan. Opvoeding – Ik heb van huis uit geleerd dat ik zelfstandig moet zijn, dat ik voor mezelf moet opkomen, dat ik aan mezelf moet denken, enz. Invloed van anderen – vaak weten welmenende mensen het beter en proberen jou over te halen om het logische te doen, om je gezond verstand te gebruiken, om alles te doen behalve God met heel je hart te gaan vertrouwen. Hoe kunnen wij in ons dagelijks leven met alle zekerheid God met heel ons hart vertrouwen? Vers 6 geeft ons hierop het antwoord: Vers 6 – “Ken Hem in al je wegen, dan zal Híj je paden rechtmaken.” God persoonlijk kennen, God erkennen, God uitnodigen in alles dat je doet of plant is ‘God kennen in al je wegen’. God wil niet misbruikt worden als een verbanddoos, als iemand die je alleen aanroept wanneer je in de problemen zit. God wil dat je Hem in en bij alles betrekt waar jij mee bezig bent, of het nu appeltje eitje is of dat het een onmogelijk iets voor je is. Leg het bij God neer in gebed. Wanneer je ’s ochtends wakker wordt, luister dan niet naar jezelf, maar praat tegen jezelf. Spreek waarheid tegen jezelf, overtuig jezelf dat bij God niets onmogelijk is, dat Hij bij machte is om de harten van koningen in jouw voordeel te wenden. Overtuig jezelf van het feit dat God zichzelf krachtig wil tonen aan hen die Hem met heel hun hart oprecht zoeken. Overtuig jezelf dat God getrouw is, dat Hij te vertrouwen is. Overtuig jezelf dat jouw hoogste doel van de dag is om God in en door jouw leven heen te verheerlijken. Ken God in al je wegen, dan zal Híj je paden rechtmaken! Op welk gebied in jouw leven moet je op God gaan vertrouwen met heel je hart? In welke situatie waarin je je nu bevind moet je op God gaan vertrouwen met heel je hart? God wil jouw paden rechtmaken, d.w.z. dat Hij voor jou uit wil gaan om jou te hulp te komen. Hij wil voor jou knokken. Hij wil jou een uitkomst geven. Hij wil daardoor verheerlijkt worden. Psalm 145