Wijsheid in de dood

Telkens wijst Spreuken ons op zaken die naar het overvloedig leven leiden en dat dat een verband heeft met wijsheid. Tegelijkertijd wijst Spreuken ons op zaken die naar de dood toe leiden en dat dat een verband heeft met dwaasheid.

Spreuken leert ons dus niet alleen wijsheid voor het leven, het leert ons ook wijsheid m.b.t. de dood.

En dit is waar wij vanmorgen naar gaan kijken; wat de Bijbel ons leert over de dood.

In Spreuken komen verschillende woorden voor die met de dood te maken hebben. Woorden zoals: dood, doden, sterven, gestorvenen, graf, ombrengen, ondergang, verwoesting, omkomen, vergaan en wegvagen.

Zo’n 45 keer alleen in Spreuken heeft de Bijbel iets te zeggen over de dood. Wij gaan niet naar alle 45 kijken, maar slechts 1.

Spreuken 14:12 – “Er is soms een weg die iemand recht schijnt, maar het einde ervan zijn wegen van de dood.”

Dat eenieder van ons met de dood te maken zal krijgen is een feit. Maar hoe we daar komen en hoe het er voor ons uit zal gaan zien is afhankelijk van de weg die door ons gekozen wordt.

Hier schrijft Salomo dat een persoon een goed zelfkennis zou kunnen hebben, maar dat het puur gebaseerd is op wat die persoon met feilbare ogen waarneemt.

Om te kunnen bepalen of een weg echt recht is, of het echt juist is, of het goed is, moet je die weg tegen een standaard houden; een standaard dat voor 100% recht of zuiver is.

Als je bijvoorbeeld een wolkenkrabber van honderden meters hoog aan het bouwen bent en je moet in het fundament beginnen met hoeken van 90 graden, dan is 90 graden de standaard waar je je aan moet houden.

Maar als je erop gaat gokken dat het wel recht is omdat het recht lijkt, dan bouw je op basis van nattevingerwerk en dan wordt de wolkenkrabber uiteindelijk alles behalve recht.

Dus als de standaard, waaraan je de rechtheid van jouw weg bepaald, gegrond is op wat je met je eigen feilbaar inzicht kan vaststellen, dan zal je door het leven heen gaan op basis van nattevingerwerk; dan ben je niet in staat om te kunnen bepalen of jouw weg daadwerkelijk recht is of niet.

Zoals o.a. de wetenschap niet zonder absolute waarden kan werken is het absolute (vanuit een filosofisch oogpunt) onmisbaar als het gaat om de rechtheid van je weg te kunnen bepalen. Er moet absolute waarheid zijn, en de absolute waarheid is het Woord van God, de Bijbel.

Alleen het Woord van God kan jou en mij 100% zekerheid geven of onze weg daadwerkelijk recht is of niet.

Het lastige is dat de echte rechte weg een smalle weg is.

Mattheüs 7:13-14 – “¹³Ga naar binnen door de nauwe poort. Want de poort en de weg die naar de ondergang leiden, zijn ruim en breed, en velen gaan die weg. ¹⁴Maar de poort en de weg die naar het leven leiden, zijn nauw en smal, en maar weinigen vinden die weg.” (GNB96)

Of je het nu geloven wil of niet, Jezus verklaart dat er uiteindelijk slechts twee mogelijkheden zijn wanneer de mens komt te sterven.

Eén mogelijkheid is de ondergang, oftewel wat het Bijbelboek Openbaring de tweede dood noemt. (Openbaring 2:11, 20:6, 20:14, 21:8)

De andere mogelijkheid is het leven, oftewel het eeuwig leven samen met God in alle heerlijkheid.

En het is de weg waar jij voor kiest dat jouw eindbestemming zal bepalen. Hier krijgen wij een glimp van het leven:

Openbaring 21:1-4 – “¹En ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, want de eerste hemel en de eerste aarde waren voorbijgegaan. En de zee was er niet meer. ²En ik, Johannes, zag de heilige stad, het nieuwe Jeruzalem, neerdalen van God uit de hemel, gereedgemaakt als een bruid die voor haar man sierlijk gemaakt is. ³En ik hoorde een luide stem uit de hemel zeggen: Zie, de tent van God is bij de mensen en Hij zal bij hen wonen, en zij zullen Zijn volk zijn, en God Zelf zal bij hen zijn en hun God zijn. ⁴En God zal alle tranen van hun ogen afwissen, en de dood zal er niet meer zijn; ook geen rouw, jammerklacht of moeite zal er meer zijn. Want de eerste dingen zijn voorbijgegaan.”

Door de ruime poort en op de brede weg zullen velen hun eigen weg bepalen door keuzes te maken en beslissingen te nemen op grond van wat zij zelf denken dat goed is. ‘Er is een weg die iemand recht schijnt.’

Het kan zijn dat zij totaal geen rekening met God houden, maar dat zij volgens een gedragscode of erecode leven. Deze mensen geloven niet in absolute waarheid, maar in relativisme. Dus, wat voor hun waarheid is, hoeft niet per se mijn waarheid te zijn. En zolang zij volgens de normen en waarden van hun eigen code leven, denken zij dat het uiteindelijk wel goed met hen zal komen.

Misschien zijn het religieuze mensen die elke zondag braaf naar de kerkdienst toe gaan, maar doordeweeks hun Bijbels niet openslaan en totaal geen gemeenschap met God hebben. Ze bidden niet, de Bijbel is voor hen één groot mysterie en hun ‘Christen’ zijn is beperkt tot wat God voor hen kan doen en wat God aan hen kan geven. God is voor hen zo’n geest in een fles of een EHBO koffer, oftewel verbanddoos.

En behalve dat ze ’s zondags in de kerk zitten is het niet aan hen te zien of merken dat zij daadwerkelijk Christen zijn. Ze denken dat omdat zij ooit een keer gedoopt zijn en regelmatig in de kerk zitten dat het uiteindelijk wel snor zit. ‘Er is een weg die iemand recht schijnt.’

Veel van dit soort mensen gaan hun eigen weg door de ruime poort en op de brede weg die naar de ondergang leiden. Maar, er zijn ook mensen die een andere weg kiezen.

Mattheüs 7:13-14 – “¹³Ga naar binnen door de nauwe poort. Want de poort en de weg die naar de ondergang leiden, zijn ruim en breed, en velen gaan die weg. ¹⁴Maar de poort en de weg die naar het leven leiden, zijn nauw en smal, en maar weinigen vinden die weg.” (GNB96)

Jezus spoort ons aan om door de nauwe poort naar binnen te gaan en om op de smalle weg te blijven.

Deze poort is nauw en deze weg is smal omdat Jezus in Johannes 14:6 van Zichzelf zei: ‘Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. Niemand komt tot de Vader dan door Mij.’

De mensen die nu op de brede weg zijn vinden de verklaring van Jezus veel te nauw, veel te bekrompen. ‘Want, uiteindelijk leiden toch alle wegen naar God toe?’ zeggen ze. ‘Er is een weg die iemand recht schijnt.’

Nee, niet alle wegen leiden tot de hemel, want als Jezus, die Zelf God is zegt dat Hij en Hij alleen de Weg is, dan is er geen andere mogelijkheid om tot God de Vader te kunnen komen. Maar die poort is nauw en die weg is smal en maar weinigen vinden die weg.

We zouden de nauwe poort kunnen zien als zo’n draaihek waar je slechts één voor één doorheen kan.

Ik kan hier veel meer over zeggen, maar omwille van de tijd doe ik dat niet. Ik heb aan deze twee verzen twee zondagen besteed toen wij door het Evangelie van Mattheüs heengingen, dus als je hier dieper op in wil gaan, beluister dan de studies via onze website. Zoek op Mattheüs 7. .

Spreuken 14:12 – “Er is soms een weg die iemand recht schijnt, maar het einde ervan zijn wegen van de dood.”

Om toch nog even terug te komen op de verschillende poorten en wegen. Op beide poorten hangt bij wijze van spreken een bord dat tot blijdschap, geluk en volkomen tevredenheid zal leiden.

Het is namelijk niet zo dat de nauwe poort een bord heeft hangen dat naar het eeuwig leven wijst en dat de ruime poort een bord heeft hangen dat naar de hel wijst.

Er is overigens geen enkele godsdienst of religie of heidens afgodendienst of atheïstisch wereldsysteem dat tegen mensen zal zeggen: “Sluit je bij ons aan en ga samen met ons naar het verderf!” Dat is juist het valse eraan, dat is juist de smerige misleiding van satan.

Want de ruime poort en de brede weg beloven juist het allermooiste dat het leven te bieden heeft.

De ruime poort en de brede weg zien er veel meer aantrekkelijk uit dan de nauwe poort en de smalle weg.

De ruime poort en de brede weg zijn veel meer comfortabel, veel meer aangenaam. Het voelt goed. Het is niet confronterend.

Op de brede weg wordt niet gesproken over de verderfelijkheid van de mens. Er wordt niet gesproken over zonde. Er wordt niet gesproken over een letterlijke hel.

De ruime poort en de brede weg beloven welvaart en voorspoed, gezondheid, succes, rijkdom, zelfliefde, zelfvertrouwen, een hoog zelfbeeld, zelfbehagen, zelfbehoud, zelfhulp, zelfgenoegzaamheid, zelfredzaamheid, zelfverdediging, zelfmoord, en onafhankelijkheid want ik kan het zelf en ik bepaal zelf wat ik doe en met wie.

Spreuken 14:12 – “Er is soms een weg die iemand recht schijnt, maar het einde ervan zijn wegen van de dood.”

Salomo schrijft over het einde ervan; waar het allemaal toe leidt. Omdat het een gegeven is dat ieder mens op een gegeven moment zal sterven, kan het zijn dat Salomo het niet slechts over de fysieke lichamelijke dood heeft, maar over de uiteindelijke dood waar Jezus het in Mattheüs 7 over had; de ondergang. Maar, wat is dit? Wat betekent de dood?

De Bijbel leert ons in Hebreeën 9:27 dat het het lot van de mens is om eenmaal te sterven, en daarna komt het oordeel.

Ieder mens zal op een gegeven moment sterven. Dit betekent dat zijn/haar lichaam gewoon ophoudt.

Maar omdat de mens, als enig schepsel van God een eeuwig wezen is en een ziel/geest heeft, zal het lichaam wel sterven, maar zijn eigenlijk wezen, wie hij is, zijn ziel zal voor eeuwig voortbestaan. Vandaar dat een mens direct na het sterven voor de God van de Bijbel komt te staan om door hem geoordeeld te worden.

Maar als de mens ná het lichamelijk sterven blijft voortbestaan, waarom heeft Salomo het hier dan over de dood?

Over welke dood heeft Salomo het wanneer hij schrijft: “Er is soms een weg die iemand recht schijnt, maar het einde ervan zijn wegen van de dood.”

Zoals ik eerder zei sprak Jezus in Mattheüs 7 over de tweede dood. Ik geloof dat Salomo het ook over de tweed dood had.

Openbaring 20:11-15 – “¹¹Ik zag een grote witte troon en Hem die erop zat. De aarde en de hemel vluchtten voor Hem weg en verdwenen voorgoed. ¹²Ik zag de doden, groot en klein, voor de troon staan. Er werden boeken opengedaan, ook het levensboek. En de doden werden op grond van hun daden geoordeeld, zoals het in de boeken geschreven stond. ¹³De doden kwamen overal vandaan, uit de zee, het graf en het dodenrijk, en zij werden allemaal geoordeeld naar wat zij hadden gedaan. ¹⁴Het graf en het dodenrijk werden in de poel van vuur gegooid. Dat is de tweede dood. ¹⁵Als iemands naam niet in het levensboek stond, werd hij in de poel van vuur gegooid.” (Het Boek)

Openbaring 21:8 – “Maar wat betreft de lafhartigen, ongelovigen, verfoeilijken, moordenaars, ontuchtplegers, tovenaars, afgodendienaars en alle leugenaars: hun deel is in de poel die van vuur en zwavel brandt. Dit is de tweede dood.”

Salomo schrijft: “Er is soms een weg die iemand recht schijnt, maar het einde ervan zijn wegen van de dood.”

Welke weg men ook kiest die in hun ogen recht schijnt te zijn, maar die buiten Gods voorschriften zijn, het einde ervan zijn wegen (meervoudig) van de dood.

De mensen op de brede weg geloven dat alle wegen tot God en tot de hemel leiden, maar het is juist dat alle wegen, behalve de weg van Jezus Christus, tot de ondergang leiden. “… het einde ervan zijn wegen van de dood.”

Maar nu het goede nieuws! Lees Johannes 8:30-59

Dit Schriftgedeelte is zo ontzettend rijk, maar het gaat mij vanmorgen slechts om een vers. Vers 51 – “Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Als iemand Mijn woord in acht genomen heeft, zal hij beslist de dood niet zien tot in eeuwigheid.”

Jezus heeft het hier niet over het lichamelijk sterven, maar over de tweede dood. En Hij verklaart op een onmiskenbare wijze dat wie Jezus’ woord in acht genomen heeft, d.w.z. wie wedergeboren is en Jezus Christus navolgt, dat die persoon voor eeuwig in alle heerlijkheid, samen met Jezus zal leven.

In Johannes 11, toen Lazarus lichamelijk gestorven was zei Jezus in vers 11 van Lazarus dat hij sliep en dat Jezus hem uit de slaap zou opwekken.

Toen Jezus het graf naderde kwam de zus van Lazarus, Martha Jezus tegen en Jezus zei dit tegen Martha:

Johannes 11:25-26 – “²⁵‘Ik ben de Opstanding en het Leven; wie in Mij gelooft, zal leven, ook al was hij gestorven, ²⁶en ieder die leeft en in Mij gelooft, zal niet sterven in eeuwigheid. Gelooft u dat?’”

Nadat Jezus de verlamde man in Bethesda had genezen, raakte Jezus in een discussie met de Joodse leiders. En op een gegeven moment zegt Jezus dit:

Johannes 5:24 – “Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Wie Mijn woord hoort en Hem gelooft Die Mij gezonden heeft, die heeft eeuwig leven en komt niet in de verdoemenis, maar is uit de dood overgegaan in het leven.”

1 Johannes 5:10-12 – “¹⁰Wie gelooft in de Zoon van God, heeft het getuigenis in zichzelf; wie God niet gelooft, heeft Hem tot leugenaar gemaakt, omdat hij niet geloofd heeft het getuigenis dat God van Zijn Zoon getuigd heeft. ¹¹En dit is het getuigenis, namelijk dat God ons het eeuwige leven gegeven heeft; en dit leven is in Zijn Zoon. ¹²Wie de Zoon heeft, heeft het leven; wie de Zoon van God niet heeft, heeft het leven niet.”

De Bijbel ziet de dood anders dan de mens het ziet. De mens ziet de dood als het moment dat een mens zijn laatste adem uitblaast.

Maar de Bijbel ziet de dood als voor eeuwig gescheiden te zijn van God in een plek dat in eerste instantie voor de duivel bestemd was, de poel van vuur en zwavel waar men dag en nacht voor eeuwig gepijnigd zal worden. (Openbaring 20:10)

Vanuit Gods oogpunt, vanuit een eeuwigheidsperspectief is de lichamelijke dood slechts een overgang; een overgang van het tijdelijke naar het eeuwige.

En ieder mens zal hiermee te maken krijgen. Het gaat God niet zo zeer om deze overgang, maar wat er daarna gebeurt, wat de eindbestemming is.

Dus, God geeft de mens de keus:

Spreuken 14:12 – “Er is soms een weg die iemand recht schijnt, maar het einde ervan zijn wegen van de dood.”

Johannes 3:16 – “Want zo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.”

Wat is wijsheid?

M.b.t. navolgers van Jezus Christus die reeds lichamelijk gestorven zijn schrijft Paulus dit:

“Over het lot van de overledenen willen we u niet in het onzekere laten, broeders en zusters. Er is geen reden voor u om te treuren, zoals voor de rest van de mensen. Want die hebben geen hoop.”

1 Thessalonicenzen 4:13 (GNB96)

Mensen, wij die Jezus navolgen hebben een echte levende hoop!