De Persoon en het werk van de Geest

De Persoon en het werk van de Geest

Romeinen 12:6-8 (21-1-2024)

Het is alweer een tijd geleden dat we naar Romeinen hebben gekeken. We gaan vanaf vandaag beginnen aan een meerdelige serie over de ‘gaven van de Geest’. Dat is namelijk een onderwerp dat rustige, duidelijke, Bijbelse uitleg vereist. En daar gaan we de tijd voor nemen.

v6-8 Wie is de gever van de gaven?

Na een uitgebreide uitleg over zonde (H1-3), redding door geloof (H4-6), heiliging (H7-8) en Gods trouw die zichtbaar is in Israël (H9-11), is Paulus de kerk aan het oproepen (H12). Hij roept de kerk op om zich volledig aan God te wijden (v1).

  • Hij wil dat we dat doen, zodat we innerlijk veranderd worden (v2), juist over onszelf denken (v3) en Jezus’ lichaam de kerk gaan dienen (v4-5). Paulus bouwt hierin op naar iets dat nodig is om het lichaam te dienen: “genadegaven” (v6).

Paulus schrijft: “nu hebben wij genadegaven” (v6) Hij schrijft dit naar de hele kerk, zowel in Rome (H1:1), als hier in Nieuw-Vennep. Omdat dit in het Woord staat, moeten “wij” hier iets mee. Wij hebben een Bijbelse taak richting elkaar, waarbij deze “genadegaven” een belangrijke rol spelen.

  • Maar het is belangrijk om te begrijpen waar Paulus het over heeft; als we dit namelijk verkeerd begrijpen, kunnen we God en Zijn kerk niet juist dienen. We gaan dan dingen uit eigen of verkeerde kracht doen, niet door “genadegaven”, maar door iets anders.

Het woord voor “genadegaven” is hier charisma, wat letterlijk een ‘genade-gave’ is. Het is dus iets dat de ontvanger niet verdient, maar wel krijgt. Deze term wordt door het Woord heen zowel gebruikt voor deze algemenere uitleg, als de specifiekere betekenis rond ‘gaven van de Geest’.

1 Korinthe 12:1, 4 “1. Wat nu de geestelijke gaven [pneumatikos] betreft, broeders, wil ik niet dat u onwetend bent.

4. Er is verscheidenheid van genadegaven [charisma], maar het is dezelfde Geest.”

  • Dezelfde Paulus heeft het over “genadegaven”, in relatie tot “dezelfde Geest”. Door het Woord heen zien we dat de Heilige Geest in verband wordt gebracht met “genadegaven”, dat Hij die geeft en dat Hij Zich hiermee bemoeit en bezighoudt.

1 Korinthe 12:11 “Al deze dingen echter werkt één en dezelfde Geest, Die aan ieder afzonderlijk uitdeelt zoals Hij wil.”

  • De Heilige Geest is soeverein in het ‘uitdelen’ van “genadegaven”. Hij geeft wát Hij wil, wannéér Hij het wil en hóe Hij het wil. Dat moet heel duidelijk zijn, want deze basis wordt vaak al gemist.

Om deze “genadegaven” dan ook goed te kunnen begrijpen, moeten we eerst naar de Gever kijken. Zonder de Gever goed te begrijpen, kunnen we Zijn gaven niet goed begrijpen. Vóór we dus op de details van de “genadegaven” in kunnen gaan, móeten we inzoomen op de Heilige Geest.

  1. De Persoon de Heilige Geest

Om te beginnen is het belangrijk om te beseffen dat de Geest een Persoon is. Hij is geen ‘kracht’, niet onpersoonlijk, o.i.d. Het is ontzettend belangrijk om in te zien dat Hij een Persoon is. Juist doordat Hij een Persoon is, is Hij bij uitstek geschikt om iets als “genadegaven” te geven.

  1. De Heilige Geest is God

Dit is een belangrijk startpunt over de Persoon de Heilige Geest: Hij is God. Dat móeten we begrijpen en erkennen, anders gaan we de Heilige Geest anders behandelen dan Hij is. Als Hij namelijk God is, dan is Zijn Persoon heel anders dan wij en horen wij Hem ook als God te behandelen (en te eren).

Handelingen 5:3-4 “En Petrus zei: Ananias, waarom heeft de satan uw hart vervuld, zodat u gelogen hebt tegen de Heilige Geest en een deel achtergehouden hebt van de opbrengst van het stuk grond? Als het onverkocht gebleven was, bleef het dan niet van u, en toen het verkocht was, bleef de opbrengst dan niet tot uw beschikking? Waarom toch hebt u deze daad in uw hart voorgenomen? U hebt niet tegen mensen gelogen, maar tegen God.”

  • Hier liegen Ananias en Safira tegen de Heilige Geest (v3) over hoeveel geld ze geven. Petrus zegt dat ze tegen God liegen (v4). Hier wordt de Geest gelijkgesteld aan God Zelf. Dat is belangrijk, omdat dat de ernst van Ananias zijn zonde aangaf, inclusief de gevolgen daarvan.

1 Korinthe 2:10-12 “Aan ons echter heeft God het geopenbaard door Zijn Geest. De Geest immers onderzoekt alle dingen, zelfs de diepten van God. Want wie van de mensen kent de dingen van de mens dan de geest van de mens, die in hem is? Zo kent ook niemand de dingen van God dan de Geest van God. En wij hebben niet ontvangen de geest van de wereld, maar de Geest Die uit God is, opdat wij zouden weten de dingen die ons door God genadig geschonken zijn.”

  • Paulus legt hier uit dat niemand zijn eigen geest zo goed als iemand zelf. “Zo kent ook niemand de dingen van God dan de Geest van God” (v11) Deze Geest kent God zo goed, omdat Hij God is. Dat punt wordt keer op keer duidelijk door Gods Woord heen.

Door ons te (gaan) beseffen dat de Heilige Geest God is, gaat hopelijk ons ontzag voor Hem groeien. Te veel christenen willen de Geest commanderen, bepalen wat Hij, wanneer moet doen. Dat kúnnen wij niet, want Hij is God en wij niet.

Torrey: “Het eerste denkbeeld, dat de Heilige Geest slechts een invloed of een kracht is, die wij ontvangen en die wij kunnen gebruiken, voert onvermijdelijk tot zelfvertrouwen, zelfverheffing en pralen met het eigen ik.”

  • Hoe meer we ons beseffen dat Hij God is, hoe meer we ook Zijn leiding zullen zoeken en gehoorzamen. Hij is namelijk God, Hij weet wat Hij doet. En wij zijn Zijn kinderen, die Hij wil opvoeden, leiden en gebruiken tot Zijn eer.

De Heilige Geest is God, Hij heeft alle eigenschappen van God. Hij is daarmee al onze aanbidding waard, we kunnen tot Hem bidden in onze gebeden. Hij is God. Hij is soeverein, alwetend, alomtegenwoordig; Hij is God. Neem dat ajb als startpunt in je gedachten over de Geest.

  • Hij heeft een eigen wil

1 Korinthe 12:11 “Al deze dingen echter werkt één en dezelfde Geest, Die aan ieder afzonderlijk uitdeelt zoals Hij wil.”

Zoals elk écht persoon, heeft de Heilige Geest een (duidelijke) wil. Hij wíl dingen, zoals het geven van “genadegaven”. Zijn wil is in lijn met die van de Vader en de Zoon, we gaan nog kijken naar Zijn werk; maar Hij heeft een eigen wil.

  • Dat is belangrijk, want, zeker vanuit “genadegaven” perspectief, bepaalt Hij dus Zélf wat Hij doet. Geen mens kan Hem dwingen, want Hij is God. Hij is een Persoon, met een wil, die de kracht heeft om Zijn wil uit te voeren.
    • Hij heeft gevoelens

Efeze 4:30 “En bedroef de Heilige Geest van God niet, door Wie u verzegeld bent tot de dag van de verlossing.”

De Geest kan bedroefd worden. Hier gaat het om zondigen als christen; dat is iets dat de Geest bedroefd maakt. Ook dit is een bewijs dat Hij een Persoon is. Hij is niet onpersoonlijk of slechts ‘een kracht’. Hij kan gekwetst worden, diep geraakt worden, door ons gedrag.

  • Ook deze eigenschap hoort ons te helpen in het beseffen Wie de Geest is. Door te gaan zien dat Hij gekwetst kan worden, horen we aangespoord te worden tot Hem niet-kwetsen. We horen meer en meer Hem juist te willen behagen, Hem te gehoorzamen.
    • Hij is goed en intelligent

Nehemia 9:20 “Uw goede Geest hebt U gegeven om hen te onderwijzen. Uw manna hebt U hun mond niet onthouden en water hebt U hun gegeven tegen hun dorst.”

Alleen een persoon met intelligentie kan een ander onderwijzen. Gods Geest, al bekend in het OT, is goed en wilde Israël (al) onderwijzen. Deze Geest is nog steeds goed en is intelligent, heeft eigen denken. Dat denken, dat willen, dat gevoelen wil Hij communiceren met ons.

  • Dat doet Hij, omdat wij iets moeten met wat Hij zegt. Alleen een Persoon kan dat, begrijpt dat en is in staat om dat ook over te brengen. Dat is Wie de Geest is. Dat laat zien dat Hij veel meer is dan een ‘kracht’ of iets onpersoonlijks.

Al met al is de Geest God, wat een kritiek uitgangspunt is; Hij is een Persoon Die wil, gevoelens heeft en zowel goed als intelligent is. Dit is allemaal hard nodig voor ons begrip van de Geest. Misschien weet je dit al, misschien nog niet; maar laat het je gedachten vormen over Wie de Geest is.

  • Het werk van de Heilige Geest

Nu we weten Wie de Geest is (in een veel te kleine notendop), kunnen we kijken naar Zijn werk. En dat is heel belangrijk, om wát Hij dan ook met “genadegaven” doet en wil, te begrijpen. Wat Hij doet en hóe Hij dat doet, hoort ons denken te (her)vormen over het werk rond de “genadegaven”.

  1. Leidt in alle waarheid

Johannes 16:13 “Maar wanneer Die komt, de Geest van de waarheid, zal Hij u de weg wijzen in heel de waarheid, want Hij zal niet vanuit Zichzelf spreken, maar wat Hij gehoord zal hebben, zal Hij spreken, en de toekomstige dingen zal Hij u verkondigen.”

Dit moeten we goed begrijpen, de Geest leidt de weg “in heel de waarheid”. Uit Johannes 17:17 weten we dat Gods Woord waarheid is; de Geest leidt ons dus in de waarheid van Gods Woord. Dat betekent al, naast het feit dat Hij God is, dat de Geest ons alleen zal leiden in dingen die Bijbels waar zijn.

  • De Heilige Geest zal niemand aanzetten tot dingen doen die Gods Woord overtreden. Als iemand zegt dat hij/zij iets moest doen ‘van de Geest’, wat duidelijk een overtreding is van Gods Woord, dan heeft die persoon de Geest niet verstaan.

Als dat namelijk wél de Heilige Geest zou zijn, zou God veranderen, zou Zijn Woord niet langer waar zijn, etc. En dat zou allemaal betekenen dat God niet langer God is. Dat kan allemaal niet; de Geest leidt ons in de waarheid.

Wiersbe: “Mensen die zeggen dat de Geest van God hen leidde om iets te doen dat tegen het voorbeeld van Christus of de onderwijs van het Woord ingaat, zitten fout en worden misleid door Satan. Jezus is de waarheid (Joh. 14:6) en het Woord is waarheid (Joh. 17:17), en de Heilige Geest is ‘de Geest van de waarheid’. Waar de Heilige Geest werkt, moet er waarheid zijn.”

  • Trooster

Johannes 14:16-17, 26 “En Ik zal de Vader bidden, en Hij zal u een andere Trooster geven, opdat Hij bij u blijft tot in eeuwigheid, namelijk de Geest van de waarheid, Die de wereld niet kan ontvangen, want zij ziet Hem niet en kent Hem niet, maar u kent Hem, want Hij blijft bij u en zal in u zijn.

26. Maar de Trooster, de Heilige Geest, Die de Vader zenden zal in Mijn Naam, Die zal u in alles onderwijzen en u in herinnering brengen alles wat Ik u gezegd heb.”

Het woord voor “Trooster” is paraklētos; para betekent ‘langszij’, klētos betekent ‘geroepene’. Letterlijk betekent paraklētos dus ‘iemand die geroepen is om langszij te komen’. Dat is Wie de Geest is, dat is wat Hij doet.

  • Voor de discipelen was dit een grote troost. Jezus had al die jaren ‘langszij gelopen’ bij hen, nu ging Hij weg. Maar vóór Hij wegging, beloofde Hij een paraklētos, Iemand die langszij zou komen om hen bij te staan in alles dat er op hen af zou komen.

Hij ís bij je, Hij houdt van je, Hij draagt je in elke situatie. Je kan op Hem vertrouwen, want Hij is God. Dat is Wie Hij is, dat is wat Hij doet. Hij wil jou troosten, in alles dat er op je afkomt. Hij ís naast je, Hij weet precies waar je doorheen gaat, Hij leidt jou naar Jezus.

  • Door de Geest, door Wie Hij is en wat Hij doet, is Jezus altijd bij je. God Zelf is altijd bij je, wat er ook aan de hand is. Of je het voelt of niet, God Zelf is bij je en wil je door je situatie heen dragen. Dat is het werk van de Heilige Geest.
    • Hij openbaart God voor ons

1 Korinthe 2:10-11 “Aan ons echter heeft God het geopenbaard door Zijn Geest. De Geest immers onderzoekt alle dingen, zelfs de diepten van God. Want wie van de mensen kent de dingen van de mens dan de geest van de mens, die in hem is? Zo kent ook niemand de dingen van God dan de Geest van God.”

Niemand kan God uit zichzelf kennen, de Heilige Geest openbaart God. Hij getuigt van Jezus (Johannes 15:26); Hij laat ons zien Wie God is. Alles dat de Heilige Geest doet, past in dit plaatje. Zijn werk laat ons meer zien Wie God is, Wie Jezus is en hoort ons meer onder de indruk van God te maken.

  • Ook Zijn werk met en rond “genadegaven” valt in deze categorie. De “genadegaven” zijn erop gericht om Gods kerk te bouwen, waarvan Jezus het hoofd is. Door Zijn werk maakt de Geest Jezus groot, wijst Hij ons op Wie God is; de God Die ons redt, die ons gebruikt tot Zijn eer.

Niks dat de Geest doet is egoïstisch, is op Zichzelf gericht. Hij is God, Hij heeft dat niet nodig. Hij is bezig om ons op Jezus te wijzen, om ons God beter te laten leren kennen. Ál het werk van de Geest moet hieraan voldoen; als een ‘werk’ ons niet meer op Jezus wijst, is het niet van de Geest.

  • Als ons begrip van God niet groeit, dan is het niet het werk van de Geest. Al deze eigenschappen van de Geest werken perfect samen, zijn niet onderhandelbaar. Hij laat ons zien Wie God is; dat is Zijn Bijbels vastgelegde werk. Daar kunnen we op vertrouwen.
    • Overtuigt

Johannes 16:7-11 “Maar Ik zeg u de waarheid: Het is nuttig voor u dat Ik wegga, want als Ik niet wegga, zal de Trooster niet naar u toe komen; maar als Ik heenga, zal Ik Hem naar u toe zenden. En als Die gekomen is, zal Hij de wereld overtuigen van zonde, van gerechtigheid en van oordeel: van zonde, omdat zij niet in Mij geloven; van gerechtigheid, omdat Ik heenga naar Mijn Vader en u Mij niet meer zult zien; en van oordeel, omdat de vorst van deze wereld veroordeeld is.”

Dit is heel belangrijk, de Geest overtuigt van “zonde, van gerechtigheid en van oordeel” (v8). Hij doet dat, omdat wij dit nodig hebben. Hij doet dit, omdat dit mensen op Jezus wijst, op hun noodzaak voor Zijn offer. Hij doet dit, omdat dit Gods liefde en trouw aan ons laat zien.

  • Het werk van de Geest is dus veel meer dan alleen “genadegaven”, Hij is veel fundamenteler bezig in de mens. Christen en nog-niet-christen hebben dit werk nodig. Waar wij zondigen als christenen hebben we dit werk nodig; de wereld heeft dit werk keihard nodig.

De Heilige Geest moet een overtuigend werk in de harten van mensen doen. Hij moet de eerste stap zetten, daarna kan er pas geloof aan onze kant zijn. Het is pas ná Zijn overtuigende werk dat wij inzien dat we Jezus nodig hebben als Redder, omdat wij zondaren zijn.

  • Hij laat zien dat er een oordeel komt van God, de rechtvaardige Rechter. Die overtuiging is nodig om ons Gods liefde en noodzaak voor Zijn liefde te laten zien. Dat is een dagelijks proces, waar we de Geest heel dankbaar voor mogen zijn.
    • Inspirator van het Woord

2 Petrus 1:21 “want de profetie is destijds niet voortgebracht door de wil van een mens, maar heilige mensen van God, door de Heilige Geest gedreven, hebben gesproken.”

Petrus spreekt hier specifiek over profetie, maar we weten uit 1 Johannes 5:6 dat Hij waarheid is. Dat betekent dat Hij Gods Woord gegeven heeft, dat Hij, zoals Petrus zegt, mensen “gedreven” heeft. Dit is voor ons belangrijk, omdat we voor de uitleg van Gods Woord bij de Schrijver moeten zijn.

  • De Heilige Geest moet ons het Woord uitleggen. Hij is de Enige Die ons precies kan vertellen wat alles betekent. Daarom moeten we bij Hem zijn, Hem om hulp en leiding vragen. Niemand anders heeft de antwoorden zoals Hij.

Wanneer je je Bijbel leest, vraag Hem om uit te leggen wat het betekent. Wanneer je iets niet snapt, ga éérst bidden, niet een commentaar opzoeken. Hij is de Auteur, Hij heeft elk woord geïnspireerd. Daarmee is Hij dé Persoon om uit te leggen wat het Woord betekent.

  • Specifiek kan Hij ook uitleggen hoe jíj een stuk tekst moet toepassen. Hij kan namelijk een prachtige waarheid toepassen op jouw hart en jouw leven. Hij kan de waarheid van Zijn Woord zo dichtbij brengen als nodig is; alleen Hij.
    • Woont in de christen

1 Korinthe 3:16 “Weet u niet dat u Gods tempel bent en dat de Geest van God in u woont?”

De Heilige Geest is al deze dingen, maar wat voor ons geweldig is, is dat Hij in ons woont. Hij is altijd dichtbij, kent je door en door, en is bij je in alles. Dit betekent dat de kracht die nodig is voor elke situatie, om elke zonde te overwinnen, om Gods wil te doen, in ons woont.

  • Alle leiding, alle hulp, alle wijsheid, genade, geduld, zachtmoedigheid, etc. is beschikbaar. Hij is er altijd, je kan Hem altijd aanroepen. Wat een genade, wat een voorrecht! Hij is zo goed, zo liefdevol, zo ontzettend goed. En Hij woont in jou!

Tegelijk geeft dit ons een grote verantwoordelijkheid. Hij wil ons namelijk ook gebruiken tot Gods eer; Hij wil jou leiden en dragen om Zijn wil te doen op Zijn tijd en manier. Zeker als het aankomt op “genadegaven” om Zijn kerk te dienen. Maar ook richting de nog-niet-gelovige wereld om ons heen.

  • En nog veel meer

Dit is slechts een deel van wat de Geest doet, er is een veel langere lijst, waar we nu niet diep op in kunnen gaan:

De geest werkt in wedergeboorte (Johannes 3:3-5), Hij bevredigt onze diepste innerlijke nood (Johannes 7:37-39), door de Geest getuigen we van Jezus (1 Korinthe 12:3), de Geest leidt (Richteren), door de Geest spreken wij dingen van God (2 Samuël 23:2).

  • De Geest waarschuwt (Nehemia 9:30), Hij is overal (Psalm 139:7), Hij is de Geest van wijsheid en inzicht, Geest van raad en sterkte, de Geest van de kennis en de vreze des HEEREN (Jesaja 11:2), Hij wordt uitgestort op alle vlees (Joël 2).
  • Hij leidt ons naar plekken waar we beproefd worden (Mattheüs 4:1), Hij maakt levend (Johannes 6:63), leidt ons om het Evangelie te delen (Handelingen 8:29). Hij zondert mensen af tot specifieke bedieningen (Handelingen 13:2), onderscheidt geesten (Handelingen 13:9).
  • Hij heiligt ons (Romeinen 1:4), laat ons Gods liefde zien (Romeinen 5:5), getuigt dat we Gods kinderen zijn (Romeinen 8:15-16), geeft ons hoop (Romeinen 15:13), geeft vrijheid (2 Korinthe 3:17), we wandelen door Hem (Galaten 5:16), dragen Zijn vrucht (Galaten 5:22).
  • Hij verzegelt ons (Efeze 1:13), geeft toegang tot de Vader (Efeze 2:18), geeft ons blijdschap (1 Thessalonicenzen 1:6), gaf ons Jezus als offer (Hebreeën 9:14), reinigt onze ziel (1 Petrus 1:22), heeft Jezus opgewekt uit de dood (1 Petrus 3:18), spreekt tegen de kerk (Openbaring 2-3).

Waarom hebben we dit bekeken? Omdat Degene Die de “genadegaven” geeft bekend is. Hij wil dat we Hem kennen. Door Hem te kennen, kunnen we zien wát Hij geeft en hóe dat te gebruiken. Door Hem te kennen kunnen we ook zien wat níet naar Zijn standaard, naar Zijn wil is.

  • Vraag de Geest om Zichzelf meer aan jou te openbaren, te laten zien Wie Hij is. Vraag Hem om jou meer van Zijn daden te laten zien. Hij is God, Hij wil gekend worden. Laat Hem Zichzelf aan jou openbaren, zodat je meer zal luisteren naar wat Hij zegt; dat je Zijn wil gaat doen.
    • De vraag is niet hoeveel jij van de Geest hebt; de vraag is hoeveel van jou de Geest heeft. Dat bepaalt namelijk of jij Hem als God ziet, als Persoon Die geweldige werken in en door jou heen wil doen. Hoeveel van jou heeft de Geest?

Openbaring 22:17 “En de Geest en de bruid zeggen: Kom! En laat hij die het hoort, zeggen: Kom! En laat hij die dorst heeft, komen; en laat hij die wil, het water des levens nemen, voor niets.”