De tong

De tong

Afgelopen week hebben we gekeken naar Wijsheid en haar eigenschappen. We hebben gezien dat Wijsheid genade van God is en dat Wijsheid leven geeft. De vraag was of we luisterden naar Wijsheid of niet.

Vanaf vandaag gaan we op een andere manier naar Spreuken kijken, we gaan een aantal grote thema’s uit het boek behandelen. Geen vers-voor-vers studie, maar wel kijken naar Gods Woord en Gods mening over dingen. We beginnen vandaag met kijken naar de tong.

In de Bijbel is de tong altijd een verwijzing naar je mond en de woorden die je spreekt. Het gaat dan over welke woorden, wanneer en met welke hartsgesteldheid die uitgesproken worden. De tong is een onderwerp dat veel voorkomt in de Bijbel, omdat onze woorden belangrijk zijn; bijna 130x wordt er over de tong gesproken. Spreuken heeft veel te zeggen over de tong, woorden en de mond. Al deze dingen verwijzen naar hetzelfde, de woorden die we uitspreken.

Spreuken 18:21 “Dood en leven zijn in de macht van de tong, wie hem liefheeft, zal de vrucht ervan eten.”

Toon volledige notities

Dat is veel macht die de tong heeft, veel autoriteit; dat betekent ook veel verantwoordelijkheid. De hamvraag is: Gebruik jij je tong voor woorden van leven? God wil dat onze woorden leven geven, woorden van opbouw, wijsheid en liefde zijn. We gaan vanochtend kijken naar 1) dood in de tong, 2) leven in de tong, 3) hoe?

  1. Dood in de tong

Woorden hebben altijd effect, of we het nou leuk vinden of niet. Alle woorden die we spreken bereiken een bepaald doel. Gods Woorden zullen altijd Zijn doel bereiken.

Jesaja 55:10-11 “zoals regen of sneeuw neerdaalt van de hemel en daarheen niet terugkeert, maar de aarde doorvochtigt en maakt dat zij voortbrengt en doet opkomen, zaad geeft aan de zaaier en brood aan de eter, zo zal Mijn woord zijn dat uit Mijn mond uitgaat: het zal niet vruchteloos tot Mij terugkeren, maar het zal doen wat Mij behaagt, en het zal voorspoedig zijn in hetgeen waartoe Ik het zend.”

Onze woorden zullen ook altijd iets bereiken bij de ontvanger/hoorder van onze woorden. Elk woord dat we zeggen bereikt iets, zo ook de woorden die we spreken die niet naar Gods wil zijn. Er zijn verschillende categorieën van woorden die niet naar Gods wil zijn.

  1. Spreuken 6:17, leugenachtige tong.

Spreuken 6:16-17a “Deze zes haat de HEERE, ja, zeven zijn een gruwel voor Zijn ziel: hoogmoedige ogen, een valse tong”

Leugens zijn voor God een gruwel. Leugens zijn niet woorden die de ander uiteindelijk op zullen bouwen, zelfs een ‘leugentje om bestwil’ niet. Uiteindelijk zal elke leugen de ander alleen maar afbreken, i.p.v. opbouwen. Leugens zullen de ander doden.

  • Als iemand aan je vraagt of hij/zij naar de hemel gaat, terwijl die persoon Jezus niet kent, wat zeg je dan? Geef je een politiek correct antwoord? Of zeg je, in liefde, de waarheid tegen?
  • Vertel jij de waarheid, ook als het niet goed uitkomt voor jezelf? Of vertel je een leugen?

Een leugen is altijd minder dan de volledige waarheid. Een halve waarheid, is een hele leugen. Een deel van de waarheid achterhouden is ook niet goed voor de ander, dat zijn ook geen woorden tot leven. God wil dat we niet liegen, maar de waarheid spreken.

Efeze 4:25 “Leg daarom de leugen af en spreek de waarheid, ieder tegen zijn naaste; wij zijn immers leden van elkaar.”

  1. Spreuken 15:2 woorden van dwaasheid

Spreuken 15:2 “De tong van wijzen maakt kennis goed. Maar de mond van dwazen vloeit over van dwaasheid.”

Door onze studie heen hebben we gezien dat God niet blij is met dwaasheid. Dwaze daden, maar ook dwaze woorden zijn niet goed. Dit woord dwaasheid komt van een woord dat        ‘wijsheid verachten’ betekent. Dwaze woorden verachten Gods wijsheid, verachten de dingen die Hij zegt. Ze verachten de waarheid die God heeft en spreekt, en zeggen hele andere dingen dan God.

Onze woorden horen niet dwaas te zijn, maar juist over te lopen van Gods wijsheid. Wij horen dezelfde woorden te spreken als Wijsheid doet, als Jezus Christus doet. Dat zijn woorden tot leven, dat zijn wijze woorden.

  • Spreuken 29:20 overhaaste woorden

Spreuken 29:20 “Hebt u iemand gezien die overhaast is met zijn woorden? Voor een dwaas is er meer hoop dan voor hem.”

Overhaaste woorden zijn nergens goed voor. Overhaaste woorden zijn vaak geleid door emotie, door eigen wijsheid, door allerlei dingen. God wil dat we woorden spreken die weldoordacht zijn, woorden die zeker weten opbouwen. Overhaaste woorden zijn vaak ook gesproken vóór we gebeden hebben voor iets of iemand, waardoor Gods wijsheid niet de woorden bepaalt, maar wij zelf.

Spreuken 13:3 leert dat je mond behoeden voor iets zeggen leven brengt, je lippen laten gaan brengt de ondergang. Overhaaste woorden hebben vaak beloftes in zich, woorden waar je achteraf spijt van hebt. God wil dat we nadenken over wat we zeggen, dat we Hem door ons heen laten spreken, i.p.v. eigen woorden te spreken.

Woorden tot de dood, woorden met de kracht om jezelf en anderen te schaden. Dat zijn woorden om ver van te blijven, woorden om te ontlopen. Gebruik jij je tong voor woorden tot de dood? Of bepaalt God wat jij zegt en spreek je woorden tot leven?

  1. Leven in de tong

Net zoals woorden dood kunnen brengen, kunnen ze ook leven geven.

Spreuken 12:18 “Er zijn er die als met dolksteken praten, ondoordacht, maar de tong van de wijzen betekent genezing.”

De juiste woorden, op het juiste moment gesproken, zijn woorden die genezen, woorden die leven geven. Het is de taak van de christen om de juiste woorden te spreken, om die woorden van genezing tegen mensen te zeggen. Net als bij woorden die dood brengen, zullen ook onze woorden tot leven het doel bereiken dat God heeft. We moeten dus heel goed op onze woorden letten.

Spreuken 25:11 leert dat de juiste woorden, op het juiste moment heel veel waard zijn. Dit zijn woorden die de hoorder blij kunnen maken, hoop geven, woorden die men weer op God richt. Efeze 4:29 leert dat onze woorden gericht horen te zijn op het opbouwen van de ander, dat is de maatstaf voor de woorden die we spreken. Woorden die opbouwen, zijn woorden van leven. Wat zijn dan woorden van leven?

  1. Correctie

Spreuken 15:31 “Een oor dat naar de bestraffing ten leven luistert, zal te midden van wijzen overnachten.”

Bestraffing ten leven. Dat zijn woorden die jij en ik horen te spreken. Dit gaat om iemand wijzen op iets dat niet naar Gods wil is, zodat deze persoon zal leven naar Gods wil. Dit gaat om niet-gelovigen wijzen op Jezus, de enige Weg naar leven (Johannes 14:6). Dit zijn woorden vol liefde voor de ander, niet veroordeling. Dit zijn woorden vol genade, vol van God.

God bestraft wie Hij liefheeft (Hebreeën 12:6-7), om ons te leren wat juist is. De vraag is of wij gebruikt willen worden door God om iemand te corrigeren? Ook is de vraag of wij open staan voor correctie? God kan mensen gebruiken om jou en mij te corrigeren. Zijn wij bereid om te horen en te luisteren, te horen en te doen?

  1. Wijsheid en kennis

Spreuken 10:13 “Op de lippen van verstandigen wordt wijsheid gevonden, maar op de rug van mensen zonder verstand  de stok.”

Spreuken 15:7 “De lippen van wijzen strooien kennis uit, maar zo niet het hart van dwazen.”

Elke dag heb ik woorden van wijsheid en kennis nodig, om te weten wat te doen. Elke dag heb ik Gods wijsheid en kennis in mijn leven nodig, om te handelen naar Zijn wil. Zijn wijsheid en kennis vind ik in Zijn Woord, maar kunnen ook door iemand anders gesproken worden. God wil jou en mij gebruiken om woorden van wijsheid en kennis aan een ander te geven.

  • Ouders moeten hun kinderen wijsheid en kennis bijbrengen (Deuteronomium 6:1-13). Oudere vrouwen horen jongere vrouwen te onderwijzen (Titus 2:3-5). Oudere mannen horen jongere mannen te onderwijzen. Leiders in de kerk horen Gods Woord te onderwijzen (1 Timotheüs 3 en Titus 1). Doe jij dit? Bid jij actief dat God je laat zien wie jij mag onderwijzen, wie je woorden van wijsheid en kennis mag geven? Elke jonge man/vrouw heeft een mentor nodig, een oudere christen die hem/haar op sleeptouw neemt. Ben jij teachable? Mag iemand dingen tegen jou zeggen?
  • Oprecht

Spreuken 16:13 “Koningen hebben een welgevallen aan lippen die oprechtheid spreken, zij hebben lief wie oprechte woorden spreekt.”

Niet alleen koningen houden hiervan. Iedereen houdt ervan om te weten dat wat iemand zegt ook waar is. In de rechtszaal moet er gezworen worden dat je de waarheid spreekt, op straffe van meineed. God wil dat onze woorden altijd oprecht zijn, altijd eerlijk. Het Hebreeuws voor ‘oprecht’, wijst op goed en komt van een woord dat op rechtvaardig zijn wijst. God wil dat onze woorden recht, goed en rechtvaardig zijn.

  • Dat betekent de waarheid en niks anders dan de volledige waarheid. Geen ‘kleine leugens’, geen ‘leugens om bestwil’, etc. Alleen de waarheid en niks dan de waarheid.

Dit wordt zeer gewaardeerd, omdat mensen dan weten wat ze aan je hebben. De waarheid is echter niet alleen leuk en gezellig, waarheid kan ook hard en confronterend zijn. Het is jouw en mijn taak als christenen om altijd de waarheid te spreken. Efeze 4:15 leert de waarheid in liefde te spreken, maar wel alleen de waarheid.

De tong heeft potentie voor leven en dood, God wil dat we onze tong, onze mond en woorden, voor leven gebruiken. Dit is ook een reden waarom fellowship, contact tussen christenen, zo belangrijk is. Zonder die fellowship zullen we elkaar geen woorden van wijsheid en kennis (of correctie) kunnen geven. Satan is heel goed in ons isoleren van elkaar, of zo laten voelen, waardoor christenen niet met elkaar praten. Als we niet met elkaar praten, zullen we geen woorden van leven tegen elkaar spreken.

  1. Hoe doe je dit?

Het is goed om dit allemaal te weten, maar net zo belangrijk is hoe je dit kan doen.

Warren Wiersbe: “de wijze persoon begrijpt de kracht van de tong en houdt die onder Gods controle.”

Daarin zit de clou, we moeten onze tong onder Gods controle brengen. Alleen dan kunnen we woorden spreken die leven geven, woorden die opbouwen, die oprecht en goed zijn. Maar hoe doe je dat nou weer?

Lukas 6:44-45 “iedere boom wordt aan zijn eigen vrucht gekend. Men plukt immers geen vijgen van dorens en men oogst geen druif van doornstruiken. De goede mens brengt het goede voort uit de goede schat van zijn hart, en de slechte mens brengt het slechte voort uit de slechte schat van zijn hart, want uit de overvloed van het hart spreekt zijn mond.”

Ons hart is het probleem, uit het hart komen uiteindelijk de woorden voort. Ons hart is waar het eigenlijke probleem zit, ons hart is wat veranderen moet om juiste woorden te kunnen spreken.

  1. Hart moet 1x veranderen

De Bijbel leert dat ons hart ongeneeslijk ziek is (Jeremia 17:9), aangetast door zonde. Het hart kan niks anders dan zondige dingen voortbrengen; verlangens, woorden, daden, etc. Dit is een verandering die we niet zelf kunnen doen, dit kan alleen God doen. We zijn niet in staat om onszelf zo drastisch te veranderen.

God wil ons een nieuw hart geven (Ezechiël 36:26), een nieuwe natuur (2 Korinthe 5:17) en een nieuwe manier van denken (Romeinen 12:2). Dit zijn allemaal cadeaus van God, zoals met elk cadeau, moet je dat wel aannemen. God biedt ieder mens dit aan, via Zijn Zoon Jezus Christus. Zonde maakt scheiding tussen God en mens, zonde heeft ons hart ongeneeslijk kapot gemaakt. Jezus heeft die zonde gedragen aan het kruis en wil ons Zijn hart, Zijn natuur en Zijn denken geven.

  • De vraag is of jij dat aanneemt. Zelf kan je het niet, Jezus heeft het voor je gedaan, neem je Hem en Zijn cadeau aan? Hij wil je eeuwig leven, rust, vrede, genade, liefde, etc. geven. Allemaal dingen die we elke dag nodig hebben, dingen die alleen bij God te vinden zijn. Hoe is het met jouw hart?
  1. Hart moet continu veranderen

Naast de eenmalige bekering die belangrijk is, moeten we elke dag ons hart terug brengen aan Gods voeten. Elke dag moeten we ons bekeren van zonde.

Romeinen 7:19 “Want het goede dat ik wil, doe ik niet, maar het kwade, dat ik niet wil, dat doe ik.”

Dat schrijft een man van rond de 50, die al 20 jaar met de Heere wandelt. Elke dag heeft hij strijd tussen zijn oude en zijn nieuwe natuur (hart). Die strijd hebben wij ook elke dag. Elke dag moeten we ons op God richten en ons afkeren van de zonde. Elke dag moeten we bijgevuld worden met de Geest van God.

Guzik: “Gevuld zijn met de Heilige Geest is niet een eenmalig iets waar we de rest van ons leven mee kunnen doen. Het is een constant vullen, vragen om gevuld te worden en dit in geloof ontvangen. (…) Veel van de zwakte, verslagenheid en onverschilligheid in onze geestelijke levens, kan herleid worden naar het feit dat we niet continu gevuld worden door de Heilige Geest.”

  • Elke dag mogen we God vragen om meer van Hem in ons leven, elke dag mogen we vragen om gevuld te zijn met de Geest. Elk moment van de dag mogen we daar om vragen. Vraag jij God hier bewust om? Vraag jij God om je gedachten, verlangens, woorden en daden te leiden? God wil dit allemaal graag doen, maar Hij wil ook dat Zijn kinderen Hem dingen vragen. Vraag God hierom, Hij geeft dit graag.

De enige reden dat dit allemaal mogelijk is, is Jezus’ offer aan het kruis 2000 jaar geleden. Jezus kwam naar de aarde voor ons. De hoogste God, werd een baby’tje, groeide op en leefde onder ons. Dat is een bizar iets om te bedenken. Hij ging van de hoogste eer, naar gemarteld worden door Zijn eigen schepping. Van alle lof en eer, naar bespuugd worden. Waarom? Omdat Hij zoveel van jou en mij houdt.

Wij hebben Hem nodig. Elke mens is zondig (Psalm 14), elk mens heeft vergeving van zonde nodig. Zonde is niet voldoen aan Gods standaard van perfectie, zonde en God gaan niet samen. Omdat wij zondig zijn, maar God ons voor eeuwig bij Zich wil hebben, moest er iets gebeuren. Jezus legde vrijwillig Zijn glorie af, om de eeuwige straf die jij en ik verdienen te dragen. Elke zonde is uiteindelijk tegen God (Psalm 51), wat zonde een eeuwig iets maakt. Alleen een eeuwig Iemand kan de zonde dragen en overwinnen.

  • Jezus droeg de straf aan het kruis, Hij voldeed hiermee aan de eis dat er dood als straf moet zijn voor de zonde. Na 3 dagen stond Hij op uit de dood, waarmee Hij de dood en de zonde volledig overwon. Dat is Gods cadeau aan ons, Gods liefde voor ons. Dat is Zijn genade, Hij geeft ons dit terwijl we het niet verdienen.

Ligt jouw leven in Jezus’ handen? Heb jij Hem aangenomen als jouw Verlosser en Heere? Geloof jij dat Jezus de Zoon van God is? Dat is wat nodig is om gered te Zijn (Johannes 20:31); geloof wat de Bijbel over Jezus zegt en je zal eeuwig leven hebben, je zal gered zijn van de eeuwige dood.

Leg jij je leven elke dag bij God neer? Vraag jij Hem om jouw verlangens, daden en woorden te leiden? De enige manier om woorden van leven te spreken, is door Jezus’ in jou te laten regeren. Alleen wanneer de Heilige Geest jou continu op Jezus wijst, zul je Zijn woorden spreken, woorden van leven.