Romeinen 2:11-16 Rechtvaardiging; noodzaak of nutteloos?

v11-12 Gods oordeel en de wet

Paulus is verschillende groepen mensen aan het laten zien dat ze doemwaardig zijn voor God. Dat doet hij aan de hand van hun gedrag; hij laat zien dat hun gedrag niet matcht met Gods standaard. Hierdoor zijn alle mensen zondaren, wat betekent dat ze redding nodig hebben. Dit is waar het Evangelie geweldig nieuws is, noodzakelijk is voor elk mens.

• Het Evangelie zegt dat als je gelooft in Jezus als de Zoon van God (Johannes 20:31), dat je dan gered bent en eeuwig leven hebt. Jezus is namelijk naar de aarde gekomen voor ieder mens, om jouw en mijn zonde op ons te nemen.
  • Als Hij dat niet had gedaan, hadden wij zelf de gevolgen van onze zonde moeten dragen; wat een eeuwigheid in de hel betekent.
• Jezus heeft jouw en mijn straf gedragen door te sterven aan het kruis; Jezus heeft de dood overwonnen door op te staan uit de dood. Hij heeft dat gedaan omdat Hij oneindig veel van jou houdt. Dat is het Evangelie, Gods uiting van liefde, Gods genade, Gods uitreiken naar jou en mij.

De mens moet dit weten, want op het moment dat we dit niet weten hebben we een probleem. Als iemand Jezus’ offer niet aanneemt, moet die persoon zelf de gevolgen van hun daden dragen. God is rechtvaardig, Zijn troon is gebouwd op gerechtigheid (Psalm 97:2). Omdat Hij dit is, kan Hij zonde niet voorbij laten gaan; Hij moet zonde bestraffen.

• Zonde is het overtreden van Gods wet (1 Johannes 3:4), zo’n overtreding verdient een straf. En dat is precies waarin God geen “aanzien des persoons” (v11) laat zien. Hij zal altijd juist handelen, Hij zal altijd eerlijk handelen. Er is niemand die voorgetrokken wordt of zwaarder gestraft wordt dan hij/zij verdient.
  • God is niet onder de indruk van jou, wij horen onder de indruk te zijn van Hem. Hij is perfect, wij niet. Hij is oneindig groot, wij niet. Hij is almachtig, wij niet.

In alles dat Hij is, zal Hij altijd perfect handelen. Hij ziet alle dingen.

Spreuken 15:3 “De ogen van de HEERE zijn op elke plaats: ze slaan slechte en goede mensen gade.”

• God ziet elk mens, Hij ziet alle daden van elk mens. Hij weet wat je denkt, wat je wil, wat je doet; elk moment, van elke dag, altijd.
  • Dat is ook wat God perfect in staat stelt om jou en mij rechtvaardig te oordelen, Hij weet en ziet alles.

Gods oordeel zal voor mensen zonder wet (v12), zonder wet zijn; voor de mensen die de wet wel hadden, zal Hij op basis van de wet oordelen. Hij zal mensen nooit straffen voor iets dat ze niet wisten, dat zou niet rechtvaardig zijn.

• De mensen die de wet, de 10 geboden, de Torah (1^e 5 boeken OT), niet hadden zullen ook niet door die wet geoordeeld worden. Hun oordeel komt door het feit dat ze wel wisten dat de dingen die ze deden niet goed waren (Romeinen 2:14-15).
  • God heeft elk mens een geweten gegeven, dat geweten vertelt ons of dingen wel of niet naar Zijn wil zijn. De mens die de wet van God niet heeft, heeft hetzelfde geweten als de mens die de wet wel heeft.
  • God heeft ons dat geweten gegeven zodat iedereen er achter kan komen of dingen wel of niet juist zijn om te doen. De mens die de wet niet heeft kan op die manier toch Gods wil wel/niet doen.

Het oordeel zit dus of in het kennen en doen van de wet, of het volgen van het God-gegeven geweten dat je hebt. Allebei worden overtreden door de mens, zowel in het hart, gedachten als daden; hierdoor is oordeel wat wacht. En dit is waar rechtvaardigheid, rechtvaardiging belangrijk wordt.

v13 Rechtvaardiging

Rechtvaardiging is onderdeel van het proces van redding, dat uit 3 delen bestaat:

1. Rechtvaardiging – verleden; Romeinen 1-5
   1. Je bent gered; de straf van de zonde is gebroken.
2. Heiliging – heden; Romeinen 6-9
   1. Je wordt nu gered; de kracht van de zonde is gebroken.
3. Verheerlijking – toekomst
   1. Je blijft gered; de aanwezigheid van de zonde is gebroken.
4. Rechtvaardiging is de 1^e stap, het gered worden. Om redding te begrijpen, moet je bij het begin beginnen; dat is precies wat Paulus doet. Hij legt uit hoe briljant Gods plan in elkaar zit, hoe geweldig mooi het is wat God voor de mens doet.          
   1. En dat begint met rechtvaardiging, de noodzaak voor vergeving, doordat God elke zonde zal oordelen.

Al onze daden worden geoordeeld door God. Al onze daden worden langs de lat van Zijn Woord gelegd en bekeken of ze voldoen of niet. Alles wat niet voldoet, wordt geoordeeld. De mens is niet rechtvaardig, we doen niet wat God wil.

Psalm 14:1-3 “De dwaas zegt in zijn hart: er is geen God. Zij handelen verderfelijk, bedrijven gruwelijke daden; de HEERE heeft uit de hemel neergezien op de mensenkinderen, om te zien of er iemand verstandig was,           iemand die God zocht. Zij allen zijn afgedwaald, tezamen zijn zij verdorven; er is niemand die goeddoet, zelfs niet één.”

• Dit is Gods blik op de mens en dit is waarom rechtvaardigheid een issue is.

VanDale: ‘in overeenstemming met het recht’. Dat is hoe onze daden moeten zijn, omdat God perfect rechtvaardig is, net zoals Zijn wet en Zijn Woord. God bepaalt wat recht is, wat juist is, wat goed is. Dat is aan Hem alleen, Hij is de Schepper van hemel en aarde, Hij is God.

• Rechtvaardig is ‘doen wat goed is in Gods ogen’, en niemand op aarde doet dat (Romeinen 3:10-12). Het probleem daarvan is dat onze zonde maar 1 oordeel krijgen en dat is de dood (Ezechiël 18:20).
• Rechtvaardigheid legt de lat op een plek die voor ons onhaalbaar is en toch is het de eis van God, perfecte rechtvaardigheid. Dat is hoe Jezus leefde en Hij is in alles het perfecte voorbeeld.

v13 leert dat de daders van de wet gerechtvaardigd worden; dat betekent dat als je de wet perfect doet, je rechtvaardig of goed verklaart wordt in Gods ogen. Dat is hoe wij eeuwig leven kunnen krijgen, als wij de wet volledig, altijd perfect houden. Dit is iets waar geen mens toe in staat is. En dat is waar het Evangelie waar Paulus het al deze hele tijd over heeft om de hoek komt kijken.

• God wist dat wij zelf ons zonde-probleem niet konden oplossen, dat wist Hij al vóór de grondlegging van de aarde. Daarom besloot Hij vóór alles gemaakt was al, dat Hij Jezus naar de aarde zou sturen om voor de zonde van de mens te sterven (Openbaring 13:8).
  • God wist toen al wat jij en ik gingen doen aan zonde; en Zijn reactie was om Jezus te sturen, zodat jij en ik een relatie met Hem kunnen hebben. Dat is hoe groot Zijn liefde voor jou en mij is.

Jezus kwam naar de aarde, stierf, stond op uit de dood en ging weer terug naar de hemel; dat is het Evangelie in een notendop. Een van de belangrijkste dingen die Jezus deed, door Zijn dood en opstanding, was dat wij nu rechtvaardig kunnen zijn in Gods ogen.

2 Korinthe 5:21 “Want Hem Die geen zonde gekend heeft, heeft Hij voor ons tot zonde gemaakt, opdat wij zouden worden gerechtigheid van God in Hem.”

• Jezus heeft ons Zijn rechtvaardigheid gegeven, zodat wij nu recht voor God kunnen staan. Hij heeft ons oordeel gedragen, omdat wij dat zelf niet kunnen. Dat is het Evangelie, dat is waar Paulus voor leefde, dat is wat elk mens moet horen.

Rechtvaardiging is hierin een van de belangrijkste dingen die bereikt werd. Iedereen die in Jezus gelooft, die zijn/haar zonde aan Jezus geeft, krijgt rechtvaardigheid terug. We moeten echt niet onderschatten hoe groot en belangrijk het is dat Jezus dit voor ons gedaan heeft.

Romeinen 10:4 “Want het einddoel van de wet is Christus, tot gerechtigheid voor ieder die gelooft.”

• Door Jezus is er nu geen oordeel meer door de wet, voor hen die geloven. Jezus heeft de wet namelijk vervuld, Hij heeft alles gedaan dat de wet vroeg. Geloof in Jezus maakt ons nu rechtvaardig voor God.

Spreuken 11:4 “Bezit baat niet op de dag van de verbolgenheid, maar gerechtigheid redt van de dood.”

• Jezus’ rechtvaardigheid, Zijn gerechtigheid die wij krijgen wanneer we geloven “redt van de dood”. Dat is nog eens iets geweldigs om van God te krijgen; we krijgen leven, i.p.v. dood. En dat op “de dag van de verbolgenheid”, oftewel op de dag van het oordeel krijgen we leven, en niet dood.
  • Jezus heeft ons verleden, heden en toekomst op Zich genomen, Hij heeft al onze zonde gedragen, waardoor we nu schoon voor God kunnen staan. Hij geeft ons leven, door de rechtvaardigheid van Jezus.

1 Petrus 3:12 “Want de ogen van de Heere rusten op de rechtvaardigen, en Zijn oren zijn gericht op hun gebed; maar het aangezicht van de Heere is tegen hen die kwaad doen.”

• Rechtvaardigheid zorgt ervoor dat onze gebeden gehoord en verhoord worden. Gods oren zijn gespitst richting de gebeden van hen die door Jezus gerechtvaardigd zijn.
  • God luistert actief naar de gebeden van hen die in Jezus geloven. Dat is een belofte van God, dat is zekerheid. Hij luistert, Hij hoort elk gebed, Hij ziet elke traan. Hij is bij je en zal je geven wat je nodig hebt.

Jakobus 5:16 “Belijd elkaar de overtredingen en bid voor elkaar, opdat u gezond wordt. Een krachtig gebed van een rechtvaardige brengt veel tot stand.”

• Het krachtige gebed van een rechtvaardige is iets waar God naar luistert. God belooft hier dat gebed effect heeft. Hij luister niet alleen, Hij handelt ook wanneer we bidden uit de rechtvaardigheid die Hij ons geeft.
  • Dit betekent dat als Gods rechtvaardigheid in ons willen en denken regeert, we dingen zullen vragen aan God die naar Zijn wil zijn. En dat zijn dingen die Hij graag doet, wanneer wij Hem daarom vragen.

Psalm 5:12 “Maar laat verblijd zijn allen die tot U de toevlucht nemen, laat hen voor eeuwig juichen omdat U hen beschut; laat in U van vreugde opspringen wie Uw Naam liefhebben. U immers zegent de rechtvaardige, HEERE; U omringt hem met goedgunstigheid als met een schild.”

• God is blij met hen die Hem zoeken, Hij zegent en beschermt de rechtvaardige. Dat is nog eens wat; we mogen altijd bij God komen, we mogen weten dat God ons zegent en ons beschermt met Zijn goedheid.
  • Dat zijn allemaal onbeschrijfelijke zegeningen die God geeft, o.b.v. geloof in Jezus. Hij geeft dit aan iedereen die Jezus als Zoon van God aanneemt, dit is wat God heeft voor Zijn kinderen.

Dit kan van jou zijn, als jij Hem gelooft voor Wie Hij is. Als jij erkent dat je vanuit jezelf niet rechtvaardig bent, dat je een zondaar bent die vergeving nodig hebt, dan staat Jezus’ offer voor jou klaar. Je mag dat aannemen, Zijn liefde en genade, en dan maakt God je rechtvaardig in Zijn ogen. Niet alleen dat, maar Hij zegent je ook nog eens, voor iets dat je niet zelf verdient hebt.

• Dit is hoe groot de rechtvaardigheid van God is, hoe goed Zijn rechtvaardigheid is, hoe noodzakelijk rechtvaardigheid is. Onze eigen rechtvaardigheid is niet goed genoeg, wij kunnen niet ‘recht’ handelen; zeker niet in alle gevallen, altijd. Daarom is het zo geweldig dat we Jezus’ rechtvaardigheid mogen ontvangen en daardoor mogen leven.

Rechtvaardigheid is dus niet iets fijns om te hebben, niet iets dat weinig toegevoegde waarde heeft. Zonder rechtvaardigheid hebben we als mensen een groot probleem. Als Jezus ons niet Zijn rechtvaardigheid zou geven, zouden we de rest van de eeuwigheid doorbrengen in het afbetalen van onze eigen schuld bij God. Daarom is rechtvaardigheid noodzaak voor iedereen.

• Dat is waarom Paulus zoveel tijd besteed aan het duidelijk maken dat iedereen deze rechtvaardigheid nodig heeft.

v14-16 Rechtvaardiging en de heiden

Ieder mens heeft een besef van wat rechtvaardig is, dat zit in ons geweten, in ons hart (v14-15). We worden onszelf tot wet, doordat God ons een geweten heeft gegeven dat duidelijk maakt of iets wel of niet juist is.

Matthew Henry: “Van nature deden ze de dingen die in de wet staan. Ze hadden een gevoel van gerechtigheid en eerlijkheid, eer en puurheid, liefde en barmhartigheid; ze leerden gehoorzaamheid aan ouders, medelijden met de ellendigen, behoud van publieke vrede en orde, verboden waren moorden, stelen, liegen, meineed, etc. Op die manier werden ze zichzelf tot wet.”

• De mens weet tot op zekere hoogte wat goed en slecht is. Er is een basis-idee van goed en kwaad waar ieder mens het wel over eens is. Ieder mens kan dingen doen die de wet zegt, niemand kan de wet volledig vervullen; alleen Jezus kon dat doen.

Ieder mens heeft een idee van een wet, een idee van wat rechtvaardig is. Er is echter geen mens die daar perfect naar leeft; ieder mens weet van zichzelf dat ze dingen doen of gedaan hebben die niet matchen met die wet of rechtvaardigheid.

• Hun geweten en gedachten “beschuldigen of ook verontschuldigen elkaar.” (v15) Paulus laat zien dat ieder mens wel weet wat wel en niet juist is. We hebben een geweten dat daden als fout of goed aanwijst.
  • Onze gedachten en ons geweten beschuldigen ons wanneer we iets doen, of willen gaan doen, dat niet juist is. De Griekse grondtekst heeft het idee van iemand aanklagen voor een rechter, aanwijzen wat de wet overtreedt.
    • Op het moment dat ons geweten dit doet, laat het zien dat er rechtvaardiging nodig is. We doen dan dingen die niet ‘recht’ zijn.
  • Ook kunnen onze gedachten en geweten ons verontschuldigen, verdedigen in de rechtszaal, als daden wel juist zijn. Dat besef hebben we van God gekregen.

De reden dat Paulus dit aanhaalt, is dat hij wil dat iedereen onder Gods noodzaak voor rechtvaardiging komt. Er is geen mens op de planeet zonder geweten; sommigen hebben dat geweten ongevoelig laten worden, maar ze hebben een God-gegeven geweten. Dat geweten wijst ze op dingen die wel/niet naar Gods wil zijn.

• Dit geldt voor de onrechtvaardige uit H1, dit geldt voor de ‘rechtvaardige’ uit H2, maar ook voor de heiden die nog nooit van God gehoord heeft. Geen mens is hierin onschuldig, want elk mens heeft dit geweten.
  • Ook de persoon alleen op een eiland is hiermee schuldig in Gods ogen, want ook die persoon kan God zien in de schepping (Romeinen 1:20), ook die persoon heeft het werk van de wet in hun hart (Romeinen 2:15), ook die persoon heeft een geweten (Romeinen 2:15).

Uiteindelijk komen we uit bij het punt waar Paulus naartoe aan het werken is, het startpunt van de hele brief: ieder mens is doemwaardig en heeft rechtvaardiging nodig.

Romeinen 3:19 “Wij weten nu dat alles wat de wet zegt, zij dat spreekt tot hen die onder de wet zijn, opdat elke mond gestopt wordt en de hele wereld doemwaardig wordt voor God.”

Rechtvaardiging is noodzakelijk voor ieder mens, want zonder deze rechtvaardiging heb je een eeuwig probleem met God. Dat is iets dat zichzelf niet op gaat lossen, dat is iets waar je voor gaat betalen bij het oordeel (v16).

• Iedere daad zal geoordeeld worden door God. Hij zal de verborgen dingen van de mens oordelen, dat wat niemand anders weet. Geen mens ontkomt daaraan, geen mens zal uiteindelijk onschuldig voor God staan, o.b.v. eigen werken.

Dit is wat ieder mens moet weten, dit is wat Paulus als onderdeel van het Evangelie zag. Hij deelde over Gods liefde, Gods genade, Jezus’ offer aan het kruis, alles dat Jezus gedaan had; maar daar hield het niet op voor Paulus. Voor Paulus was het Evangelie ook oordeel, ook de noodzaak voor rechtvaardiging. Het Evangelie is ergens een oplossing voor, dus dat moet ook verteld worden.

• Te vaak wordt het Evangelie vandaag de dag gepredikt zonder dat we praten over zonde, oordeel, over de hel. Al die dingen zijn realiteit en hebben een duidelijke link met het Evangelie.
  • Zonder zonde is het Evangelie, Jezus’ komst, dood, opstanding en hemelvaart, helemaal niet nodig.
  • Zonder oordeel is het niet nodig dat iemand de straf draagt voor jouw en mijn zonde.
  • Zonder hel maakt het niet uit waar je na de dood naartoe gaat.

Paulus wil dat we aan ieder mens het volledige Evangelie verkondigen, dat we ieder mens vertellen over de noodzaak voor rechtvaardiging. We moeten mensen vertellen dat ze uit zichzelf niet rechtvaardig zijn, niet recht voor God staan. Ieder mens heeft een probleem, dat gebaseerd is op eigen daden.

• Gelukkig is Gods liefde zo groot, houdt Hij zoveel van jou en mij, dat Hij ook de oplossing gaf voor datzelfde probleem. Rechtvaardiging door het offer van Jezus Christus is de enige weg, de weg naar redding.
  • Jezus Die jouw zonde draagt, Jezus die jouw straf draagt, Jezus die voor jou uit de dood opstaat; dat is redding, dat is rechtvaardiging. Dat is de manier om recht voor God te kunnen staan.

De belangrijkste vraag die je ooit zal horen is of je in Jezus gelooft als Zoon van God. Die vraag betekent heel veel, maar vooral of je Jezus’ offer voor jouw zonde hebt aangenomen. Dat is namelijk wat nodig is om gered te worden, om gerechtvaardigd te worden. God maakt duidelijk dat dat jouw grootste nood in dit leven is; recht komen te staan voor God.

• Geloof in Jezus, neem Zijn offer aan; beken tegen God dat je een zondaar bent en dat je Zijn redding nodig hebt. Geloof, vraag om vergeving en je hebt eeuwig leven.

Als je al gelooft, wordt jouw rechtvaardiging duidelijk in heiliging? Is jouw God-gegeven rechtvaardigheid iets dat doorzet in heilig leven voor God?

• Besef je de waarde van rechtvaardiging? Werkt Gods rechtvaardiging nog steeds door in jou?
• Zie jij in dat het jouw taak is om dit Evangelie bij ieder mens te brengen en ieder mens te wijzen op hun noodzaak voor rechtvaardiging?

‌