Angst is een van de meest voorkomende emoties. Het NJI definieert angst als volgt: “Angst is een beklemmende, onaangename emotionele toestand die wordt veroorzaakt door dreiging of gevaar.” Dit gevoel, deze emotionele toestand is voor veel mensen in meerdere of mindere mate te herkennen, de meeste mensen hebben angsten. Omgaan met angst, hoe doe je dat, zeker als christen?
Angst in de Bijbel
Om te weten hoe je als christen ergens mee om hoort te gaan, is de Bijbel de enige plek van waarheid. De Bijbel is Gods Woord en is heel eerlijk over de mensen die erin voorkomen. Er zijn meerdere mensen in de Bijbel die met angst te maken hebben en daar op verschillede manieren op reageren.
Koning David heeft in Psalm 23 een geweldig stuk tekst geschreven, waarin hij uitlegt hoe hij met angst omgaat. Psalm 23:4 “Al ging ik ook door een dal vol schaduw van de dood, ik zou geen kwaad vrezen, want U bent met mij; Uw stok en Uw staf, die vertroosten mij.” David geeft aan dat ook al zou hij door diepe duisternis gaan, waar angst heel makkelijk de kop op steekt, hij vreest het kwaad niet. De reden hiervoor is “want U bent met mij”. David richt zich op de Heere, Hij vertrouwt op God; ook wanneer hij zelf de weg niet ziet, wanneer angst de kop op steekt, wanneer er dreiging en gevaar is.
Elia reageert in 1 Koningen 19 heel anders op angst: “Toen hij dat zag, stond hij op en vluchtte voor zijn leven. Hij kwam in Berseba, dat aan Juda toebehoort, en liet zijn knecht daar achter. Hijzelf liep echter een dagreis de woestijn in, ging onder een bremstruik zitten en bad om te mogen sterven. Hij zei: Het is genoeg. Neem nu mijn leven, HEERE, want ik ben niet beter dan mijn vaderen.” Elia vluchtte weg, hij rende weg in angst voor de bedreiging die hij had ontvangen. Hij wenste zelfs dat hij zou sterven door de grote angst die er op hem was gekomen. Elia vertrouwde op dit moment niet op God, hij keek alleen naar de omstandigheden, naar de dreiging en het gevaar.
Wat is een juiste reactie op angst?
Door de Bijbel heen zien we dat er 1 juiste reactie op angst is: op God vertrouwen. Jesaja 41:10 zegt het volgende: “Wees niet bevreesd, want Ik ben met u, wees niet verschrikt, want Ik ben uw God. Ik sterk u, ook help Ik u, ook ondersteun Ik u met Mijn rechterhand, die gerechtigheid werkt.” De reden die de Bijbel hier noemt om niet bang te zijn, is dat God bij je is. Hij is ultiem te vertrouwen, Hij is groter dan welke situatie dan ook. De vraag is of je op Hem vertrouwt, of op de omstandigheden om je heen.
Dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan, op God vertrouwen terwijl je bang bent. Het heeft vaak met een keuze te maken, op wie let je meer, God of datgene waar je bang voor bent. Luister je naar God, wat Hij te zeggen heeft, wat Zijn Woord zegt, of luister je naar de angst? Al deze dingen zijn van invloed op hoe je met angst omgaat. Op het moment dat de angst toeslaat, is het overweldigend en groot; dat leidt vaak tot overmeesterd worden door angst, i.p.v. dat je overmeesterd bent door God. God wil dat jij je leven aan Hem geeft, Hem laat bepalen waar jij naar kijkt in omstandigheden, Hem laat bepalen naar wie je luistert in situaties.
2 Timotheüs 1:7 geeft ons een andere hint naar hoe om te gaan met angst: “Want God heeft ons niet gegeven een geest van vreesachtigheid, maar van kracht en liefde en bezonnenheid.” God wil dat jij inziet dat als je Zijn kind bent, Hij in jou woont. Hij heeft ons Zijn Geest gegeven, de Heilige Geest. Deze Heilige Geest is een Geest van kracht, liefde en bezonnenheid; niet een geest van vreesachtigheid of angst. De God Die hemel en aarde gemaakt heeft, de God Die voor jou gestorven is aan het kruis, Die God heeft zoveel beters voor jou dan angst.
En nu?
Praktisch gezien, wat kan je tegen angst doen? De belangrijkste vraag is of je een christen bent. Als christen kan je namelijk je angst in gebed bij God leggen; Filippenzen 4:6-7 leren dat we alles bij God mogen neerleggen in gebed en dat Hij ons rust en vrede wil en zal geven. Als christen mag je leren vertrouwen op Gods Woord, de Bijbel, boven je eigen gedachten en gevoelens. God Zelf heeft gesproken, die woorden zijn waarheid (Johannes 17:17), niet jouw gevoelens. Onderaan de pagina staat een lijst met Bijbelteksten die je kunnen helpen om Bijbels naar angst te kijken. Als christen mag je leven naar de Geest Die in jou woont, de Geest van kracht, liefde en bezonnenheid; Hij kan en wil je door je angst heen dragen.
Indien jij nog geen christen bent, is het belangrijkste dat je aan God gaat vragen om Zichzelf te laten zien. Zonder God ben je verloren zegt de Bijbel, zonder God ben je gescheiden van Hem door de zonde die jij net als elk ander mens doet (Jesaja 59:2). Vraag God om te laten zien dat Hij echt is en dat je Hem nodig hebt. Leg je leven in Zijn handen, vertel Hem hoezeer je Hem nodig hebt en leg je angst bij Hem neer.
Mocht je hier vragen over hebben, je kan altijd contact met ons opnemen. Ook kan je via deze link luisteren naar een studie over hoe om te gaan met emoties.
Hieronder een lijst met Bijbelteksten die kunnen helpen in momenten en seizoenen van angst, helpen om je op God en Zijn waarheid te richten.
Jesaja 41:10 “Wees niet bevreesd, want Ik ben met u, wees niet verschrikt, want Ik ben uw God. Ik sterk u, ook help Ik u, ook ondersteun Ik u met Mijn rechterhand, die gerechtigheid werkt.”
2 Timotheüs 1:7 “Want God heeft ons niet gegeven een geest van vreesachtigheid, maar van kracht en liefde en bezonnenheid.”
1 Johannes 4:18 “Er is in de liefde geen vrees, maar de volmaakte liefde drijft de vrees uit. De vrees houdt immers straf in, en wie vreest, is niet volmaakt in de liefde.”
1 Petrus 5:7 “Werp al uw zorgen op Hem, want Hij zorgt voor u.”
Filippenzen 4:6-7 “Wees in geen ding bezorgd, maar laat uw verlangens in alles, door bidden en smeken, met dankzegging bekend worden bij God; en de vrede van God, die alle begrip te boven gaat, zal uw harten en uw gedachten bewaken in Christus Jezus.”
Psalm 27:1 “Een psalm van David. De HEERE is mijn licht en mijn heil, voor wie zou ik vrezen? De HEERE is mijn levenskracht, voor wie zou ik angst hebben?”
Psalm 34:5 “Ik heb de HEERE gezocht en Hij heeft mij geantwoord, daleth en mij gered uit al wat ik vrees.”
Psalm 56:4-5 “Op de dag dat ik vrees, vertrouw ík op U. In God prijs ik Zijn woord, op God vertrouw ik, ik vrees niet; wat zou een schepsel mij kunnen doen?”
Spreuken 29:25 “Mensenvrees legt iemand een valstrik, maar wie op de HEERE vertrouwt, wordt in een veilige vesting gezet.”
Jozua 1:9 “Heb Ik het u niet geboden? Wees sterk en moedig, schrik niet en wees niet ontsteld, want de HEERE, uw God, is met u, overal waar u heen gaat.”
Romeinen 8:31-39 “31 Wat zullen wij dan over deze dingen zeggen? Als God voor ons is, wie zal tegen ons zijn?
32 Hoe zal Hij, Die zelfs Zijn eigen Zoon niet gespaard maar voor ons allen overgegeven heeft, ons ook met Hem niet alle dingen schenken?
33 Wie zal beschuldigingen inbrengen tegen de uitverkorenen van God? God is het Die rechtvaardigt.
34 Wie is het die verdoemt? Christus is het Die gestorven is, ja wat meer is, Die ook opgewekt is, Die ook aan de rechterhand van God is, Die ook voor ons pleit.
35 Wie zal ons scheiden van de liefde van Christus? Verdrukking, of benauwdheid, of vervolging, of honger, of naaktheid, of gevaar, of zwaard?
36 Zoals geschreven staat: Want omwille van U worden wij de hele dag gedood, wij worden beschouwd als slachtschapen.
37 Maar in dit alles zijn wij meer dan overwinnaars door Hem Die ons heeft liefgehad.
38 Want ik ben ervan overtuigd dat noch dood, noch leven, noch engelen, noch overheden, noch krachten, noch tegenwoordige, noch toekomstige dingen,
39 noch hoogte, noch diepte, noch enig ander schepsel ons zal kunnen scheiden van de liefde van God in Christus Jezus, onze Heere.”
Johannes 14:27 “Vrede laat Ik u, Mijn vrede geef Ik u; niet zoals de wereld die geeft, geef Ik die u. Laat uw hart niet in beroering raken en niet bevreesd worden.”