De gelijkenis van de zaaier – Mattheüs 13:1-9, 18-23

De gelijkenis van de zaaier – Mattheüs 13:1-9, 18-23

De gelijkenis van de zaaier

Mattheüs 13:1-9, 18-23

Ik heb twee zondagen besteed aan de inleiding van Mattheüs 13en ik denk dat het goed is als wij er nu gewoon in gaan duiken, dus laten wij onze Bijbels openslaan op Mattheüs 13.

Vers 1-3 – “1Op die dag verliet Jezus het huis en ging bij de zee zitten. 2En veel menigten verzamelden zich om Hem heen, zodat Hij in een schip ging zitten; en heel de menigte stond op de oever. 3En Hij sprak tot hen veel dingen door gelijkenissen. Hij zei: Zie, een zaaier ging eropuit om te zaaien.”

  1. Jezus gebruikt hier een voorbeeld uit het alledaagse leven. Zijn toehoorders wisten precies waar het over ging toen Jezus het had over een zaaier die eropuit ging om te zaaien.
    1. In die tijd ging het zaaien minder nauwkeurig dan dat het vandaag de dag gaat; het was gewoon primitief.
    2. Een man had zijn akker min of meer geploegd en voorbereid, en vervolgens ging hij met zijn zak/tas zaad het land op en strooide het zaad.
    3. Dwars door de akkers heen waren smalle paden gemaakt voor de boer om op te lopen, maar niet alleen dat, ook voor mensen die van het ene dorp naar het andere dorp reisden, maakten gebruik van deze paden.
      1. Deze paden of wegen waren meestal erg hard en ook dor omdat er zoveel op gelopen werd. Er groeide niks op deze paden, er kon niks groeien op deze paden.
      2. Dus, de zaaier ging eropuit om te zaaien. . .
Toon volledige notities

Vers 4 – “4En toen hij zaaide, viel een deel van het zaad langs de weg; en de vogels kwamen en aten dat op.”

  1. Dit zaad had totaal geen kans. Ten eerste viel het langs de weg waar niets kon groeien, en ten tweede werd het door de vogels opgegeten. Geheel kansloos!

Vers 5-6 – “5Een ander deel viel op steenachtige plaatsen, waar het niet veel aarde had; en het kwam meteen op, doordat het geen diepte van aarde had. 6En toen de zon opgegaan was, verschroeide het; en doordat het geen wortel had, verdorde het.”

  1. De steenachtige plaatsen waar dit deel zaad op viel was niet aarde waarin een hoop stenen zaten. Het was een stuk grond dat uit natuursteen bestond met een laagje aarde er boven op.
  2. Dit zaad ontkiemde wel, maar het groeide alleen de hoogte in. Het kon zich niet wortelen. Normaal gesproken groeit een plant of een boom zowel de hoogte in als de diepte in.
    1. Maar dit zaad niet. En omdat het zich niet kon wortelen verschroeide het meteen zodra de volle zon erop scheen.
    2. Als de wortels niet de diepte in kunnen, dan heeft het ook geen kans om vocht uit de grond te halen.
      1. Lukas 8:6zegt dat het verdorde door gebrek aan vocht.

Dus, alhoewel dit zaad meteen opkwam, was het van korte duur. Het was niet blijvend, het stierf af.

Vers 7 – “7Een ander deel viel tussen de dorens; en de dorens kwamen op en verstikten het.”

  1. Dit deel zaad viel niet tussen volgroeide dorens of onkruid, maar het viel in grond waarin de wortels en het zaad van het onkruid niet geheel verwijderd was.
    1. Een van de uitdagingen waarmee boeren te maken hadden en nog steeds mee te maken hebben is onkruidbestrijding.
      1. De beste manier om onkruid te verwijderen is door het te verwijderen voordat het zaad voortbrengt, maar dat is een vrij lastig proces; vooral als er op het land al gewas staat.
    2. Dit zaad viel dus in grond die niet goed schoon gemaakt was en het gevolg was dat het onkruid samen met het gewas opkwam en het onkruid verstikte het gewas.
      1. Na de zondeval in Genesis 3zei God tegen Adam dat de aardbodem vervloekt zou zijn en dat het vanaf dat moment dorens en distels zou laten opkomen.
      2. Vanaf dat moment horen de dorens en distels, oftewel het onkruid zich thuis in de grond, in de aarde. Dus, sindsdien, wanneer men gewassen wil verbouwen, moet er iets met het onkruid gedaan worden anders overmeesterd het onkruid het gewas.

Dit zaad, in vers 7 viel dus in dit soort grond en het gevolg daarvan was dat het door het onkruid overmeesterd werd. Het werd verstikt en kon niet doorgroeien.

Vers 8 – “8En weer een ander deel viel in de goede aarde en gaf vrucht, het ene honderd-, het andere zestig-, en een ander dertigvoudig.”

  1. Dit zaad dat in de goede aarde viel gaf een buitengewoon hoog rendement; 10.000%, 6.000% en 3.000%.
    1. Dit is leuk boer zijn!

Vers 9 – “9Wie oren heeft om te horen, laat hij horen.”

  1. M.a.w. wie het begrijpen kan, laat hem/haar het begrijpen.
    1. Wie zijn het die het kunnen horen of begrijpen?Degenen aan wie het gegeven is de geheimenissen van het Koninkrijk der hemelen te kennen.
      1. Zoals is vorige week uitlegde zijn dit degenen die in Jezus geloven, die Jezus navolgen, die Jezus gehoorzamen.

Lees vs. 18-23

  1. Jezus legt in dit stuk uit dat de vier verschillende plaatsen waarop het zaad viel, de gesteldheid van het hart van een mens vertegenwoordigd.
    1. Wat wij voor ogen moeten houden is dat in deze gelijkenis elk grondsoort hetzelfde is. Aarde is aarde is aarde. Elk grondsoort zou in staat moeten kunnen zijn om het zaad te aanvaarden en het te doen floureren.
    2. Het probleem is dus niet de grond zelf, maar de staat waarin de grond zich verkeert.
      1. De één was platgetrapt en verhard, de ander was ondiep, de ander was vervuild met onkruid en de laatste was klaar om veelvoudig vrucht te produceren.
    3. Wat wij ook voor ogen moeten houden is dat het zaad dat op de vier verschillende plaatsen viel precies hetzelfde is. Het is niet zo dat de zaaier het slechte zaad langs de weg liet vallen en alleen het goede zaad in goede grond liet vallen.
    4. Wat wij nog meer voor ogen moeten houden is dat het zaad iets is dat God Zelf gemaakt heeft. De mens kan geen zaad produceren!
      1. Zo is het ook met het Woord van God. Het komt bij God vandaan en wij horen geen eigen Evangelie te gaan verzinnen. Wij moeten het zuivere Woord van God zaaien!
    1. Deze gelijkenis gebied mij/ons om het Woord van God te zaaien, maar de eigenlijke boodschap die Jezus hiermee wil overbrengen is de respons van mensen op het Evangelie.
      1. Zoals ik al eerder zei is in deze gelijkenis alle aarde gelijk; aarde is aarde is aarde. Maar, wat bepalen zal of het zaad zal floureren is de staat van de aarde.
      2. Alle aarde is in staat om het zaad te aanvaarden en het te laten floureren als het geploegd en bewerkt is, als het diep genoeg is, als het onkruid verwijdert is.
        1. Luister goed! Het resultaat van het delen van het Evangelie met een mens is afhankelijk van de gesteldheid van zijn/haar hart.
        2. Het gaat hier om de hartsgesteldheid van de mens!
  • Ik geloof dat Jezus deze gelijkenis aan de discipelen gaf om hen te bemoedigen!
    1. Want Jezus werd heel duidelijk door de religieuze leiders verworpen. Zijn Koninkrijk werd verworpen. En ik kan me voorstellen dat de discipelen zich nu afvroegen wat er met het Koninkrijk van God zou gebeuren, en wat zij nu verder moesten gaan doen.
      1. En met deze gelijkenis zegt Jezus tegen Zijn discipelen: Zoals ik tot op heden het Woord van God gezaaid hebt, gaan ook jullie het Woord van God, het Evangelie zaaien. En jullie zullen blijven zaaien.
        1. En wanneer jullie zaaien kan je dit soort respons van mensen gaan verwachten.

Vers 18-19 – “18Luistert ú dan naar de gelijkenis van de zaaier. 19Als iemand het Woord van het Koninkrijk hoort en het niet begrijpt, dan komt de boze en rukt weg wat in zijn hart gezaaid was; dat is hij bij wie langs de weg gezaaid is.”

  1. Jezus zegt dat wanneer wij mensen het Evangelie vertellen, wij mensen zullen tegenkomen die het Woord aanhoren maar er verder niets mee doen.
    1. Zij begrijpen er niets van. En niet omdat er iets aan de inhoud van de boodschap mankeert, maar omdat de harten van deze toehoorders verhard. In het O.T. noemt de Bijbel dit soort mensen hardnekkig of halstarrig.
    2. Deze persoon is totaal ongeïnteresseerd in de dingen van God, en het Woord van God dringt geenszins tot hem door.
    3. Hij houdt het Evangelie van Jezus Christus volkomen buiten beschouwing omdat hij vindt dat het allemaal onzin is.
    4. Hij heeft alles dat met Jezus Christus te maken heeft al zo lang verworpen, dat de grond, de aarde van zijn hart ondoordringbaar en onontvankelijk is geworden voor het Woord van God.
    5. Omdat het zaad, het Woord van God niet tot deze persoon doordringt, blijft het aan de oppervlakte liggen en blijft het blootgesteld aan de grote vijand van de ziel. En dat wat gezaaid werd wordt direct door de satan weggeroofd.
      1. Satan beroofd deze mensen van het Woord van God d.m.v. valse leraren die hun misleiden door hun leugens te laten geloven, door hen ervan te overtuigen dat het Evangelie onzin is.
      2. Satan beroofd deze mensen van het Woord van God door hun angstig te maken voor wat andere mensen van hun zouden denken als zij in Christus zouden gaan geloven.
  • Satan beroofd deze mensen van het Woord van God door hun te verblinden met trots, waardoor men niet tot het besef komt dat zij zondig zijn en dat zij kijhard een zaligmaker en redder nodig hebben.
  1. Satan laat hun geloven dat zij niet echt slechte mensen zijn, òf dat áls zij zichzelf überhaupt moeten gaan verbeteren dat zij dat zelf wel kunnen.
  2. Satan beroofd deze mensen ook van het Woord van God door twijfel te zaaien, door vooroordelen, koppigheid, uitstel, een liefde voor de wereldse dingen, een liefde voor zonde, en nog een hoop andere combinaties van dit soort dingen.

Dit zijn dus de niet reagerende toehoorders die geen respons geven op het horen van het Woord van God.

Vers 20-21 – “20Maar bij wie op de steenachtige grond gezaaid is, dat is hij die het Woord hoort en dat meteen met vreugde ontvangt. 21Hij heeft echter geen wortel in zichzelf, maar hij is iemand van het ogenblik; en als er verdrukking of vervolging komt omwille van het Woord, struikelt hij meteen.”

  1. Jezus zegt dat wanneer wij mensen vertellen over het Koninkrijk van God, wij ook mensen zullen tegenkomen die het Woord aanhoren en er direct enthousiast over zijn.
  2. In tegenstelling tot de persoon die verhard is en niet op het Woord van God reageert, biedt deze persoon totaal geen weerstand.
    1. Deze persoon heeft een emotionele beslissing genomen om Jezus Christus na te willen volgen en is er helemaal vol van. Hij voelt zich overdreven gelukkig.
      1. Derhalve komt hij trouw naar elke zondagsdienst, naar de doordeweekse samenkomst, naar de bidstonden.
      2. Hij vertelt mensen over zijn nieuw geloof, over de kerk waar hij deel van uit maakt, hij is vol van de voorganger en alles dat er in z’n leven gebeurt, maar, voor slechts een tijdje…
    2. Want, omdat de grond, de aarde van zijn hart zeer ondiep is, heeft het Woord van God geen ruimte en geen diepte om zich in zijn hart te wortelen.
      1. Het Evangelie heeft een positieve reactie gekregen, maar het is tijdelijk en alle veranderingen die in zijn leven plaats hebben gevonden zijn slechts oppervlakkig.
      2. Hij is niet in het diepst van zijn wezen verandert. Zijn gevoelens zijn verandert, maar niet zijn hart, zijn denken, zijn ziel!
  • Gods levengevende Woord kan zich niet in zijn hart wortelen omdat onder het dun laagje aarde ligt een vast gesteente die harder en nog meer ondoordringbaar is dan de harde grond langs de weg.
    1. Er is een hoop enthousiasme, maar er is geen bewijs van bekering, van berouw over zijn zonde, geen erkenning dat hij verloren is en dat hij een redder nodig heeft.
    2. Er is geen bewijs van nederigheid, van het arm van geest zijn omdat hij nooit echt heeft stil gestaan wat het kost om christen te zijn.
  1. Wanneer deze persoon het Evangelie hoort krijgt hij een religieuze ervaring, maar hij is niet daadwerkelijk wedergeboren.
    1. En dat is te merken, want op het moment dat hij omwille van het christen zijn verdrukking of vervolging ervaart, dan haakt hij af.
      1. Het woord verdrukking in de grondtekst betekent druk. Dus op het moment dat zo’n persoon druk begint te ervaren dan begint het moeilijk te worden.
      2. De druk om de Heere te gaan dienen, de druk om gediscipeld te worden, de druk om verandering te brengen in zijn leven, de druk om vriendschappen af te breken, de druk om zichzelf te gaan verloochenen, zijn kruis op zich te nemen en Jezus in alles na te volgen.
    2. Op het moment dat hij/zij beseft dat het geloof in Jezus Christus hem/haar het leven gaat kosten, wordt het te moeilijk en hij/zij haakt af.
  • Ik heb met dit soort mensen gebeden om hun leven aan de Heere te geven. Ik heb dit soort mensen gedoopt. Ik heb dit soort mensen gediscipeld. Ik heb in dit soort mensen geinvesteerd.
    1. Wees ervan bewust dat wanneer je iemand over Jezus verteld en deze meteen laaiend enthousiast is, dat hij/zij een oppervlakkige toehoorder kan zijn.

Dit is dus de oppervlakkige toehoorder.

Vers 22 – “22En bij wie in de dorens gezaaid is, dat is hij die het Woord hoort; maar de zorgen van deze wereld en de verleiding van de rijkdom verstikken het Woord, en het wordt onvruchtbaar.”

  1. Jezus zegt dat wanneer wij mensen vertellen over het Koninkrijk van God, wij ook mensen zullen tegenkomen die het Woord aanhoren maar die het laten verstikken.
    1. Dit zijn mensen die het Evangelie horen, het overwegen, en vervolgens zelfs beleiden dat zij een christen zijn.
  2. Maar, hun eerste liefde, de liefde voor geld en al dat de wereld te bieden heeft, houdt hun veel meer bezig dan de dingen van God.
    1. Zij houden van geld en denken dat geld hun problemen zal oplossen, dat geld hun gelukkig zal maken, dat wanneer zij een bepaald inkomstenniveau hebben berijkt, zij binnen zijn.
    2. Maar zij zijn er totaal niet van bewust dat het rijk zijn, het veel geld hebben hun geen blijvende voldoening kan geven.
    3. Zij hebben het totaal niet door dat hun verlangen naar geld het Woord van God volkomen verstikt.
      1. En dat komt omdat hun aandacht alleen maar wordt besteed aan hun vermogen, hun bezittingen, hun status en aanzien, hun positie en allerlei andere wereldse dingen.
        1. En omdat hun tijd, aandacht en energie voornamelijk besteed wordt aan wereldse dingen, zijn zij er niet van bewust dat het Woord van God in hun leven verstikt raakt.
  • Dit zijn ook de toehoorders die zo gebukt gaan onder alle zorgen en lasten van het leven.
    1. Hun leven is continu een drama. Er is continu iets in hun leven gaande waardoor hun tijd, aandacht en energie opgeslokt wordt, waardoor het Woord van God verstikt raakt.
      1. Verstikking is trouwens hetzelfde als omkomen.

Dit zijn dus de wereldse toehoorders.

Vers 23 – “23Bij wie in de goede aarde gezaaid is, dat is hij die het Woord hoort en begrijpt, die ook vrucht draagt en voortbrengt, de één honderd-, de ander zestig-, en de ander dertigvoudig.

  1. Jezus zegt dat wanneer wij mensen vertellen over het Koninkrijk van God, wij gelukkigook mensen zullen tegenkomen die het Woord aanhoren en het tot in het diepst van hun harten ontvangen, toeëigenen en omhelzen.
    1. Dit zijn mensen die het Evangelie aanhoren, die heel goed begrijpen wat het betekent, die Jezus Christus aanvaarden , die de kosten van het christen zijn berekend hebben en die er vervolgens koste wat kost helemaal voor gaan.
    1. Dit zijn de ware christenen. Dit zijn degenen die daadwerkelijk gered zijn, die Jezus navolgen, die zich onderwerpen aan Zijn Heerschappij, die zich weten te verloochenen een aan zichzelf weten te sterven.
      1. Dit zijn degenen die tot het besef komen dat zij een Nieuw Testamentische priester zijn, een levende bouwsteen, een medearbeider van Jezus Christus.
        1. En het gevolg hiervan is dat deze mensen veelvoudig vrucht zullen gaan dragen voor het Koninkrijk van God.
      2. Vrucht dragen is het bewijs dat God bovennatuurlijke dingen in een mensenleven aan het doen is. Vrucht dragen is het bewijs dat men wedergeboren is.
        1. Er is bijvoorbeeld houding vrucht; de vrucht van de Geest die in mijn houding, in mijn hartsgesteldheid, in mijn karakter tot uiting komt:
          1. Galaten 5:22– “De vrucht van de Geest is: liefde, blijdschap, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing.”
            1. Als wedergeboren christen ga ik, mits ik in Jezus, de Wijnstok blijf, vanzelf vrucht dragen. Het hoort nou eenmaal bij het christen zijn.
          2. Deze toehoorders zullen zichzelf gaan vermenigvuldigen door anderen het Evangelie te vertellen, door het Woord van God te zaaien en te blijven zaaien totdat een deel ook in de goede grond valt.
            1. De apostel Paulus schrijft aan de Romeinen inRom. 1:13dat hij ernaar verlangde om onder hen ook vrucht te hebben zoals ook onder de andere heidenen.
              1. Hiermee geeft Paulus aan dat het brengen van mensen tot geloof in Jezus Christus vrucht dragen is.
            2. Psalm 1:1-3 – “1Welzalig de man die niet wandelt in de raad van de goddelozen, die niet staat op de weg van de zondaars, die niet zit op de zetel van de spotters, 2maar die zijn vreugde vindt in de wet van de HEERE en Zijn wet dag en nacht overdenkt.3Want hij zal zijn als een boom, geplant aan waterbeken, die zijn vrucht geeft op zijn tijd, waarvan het blad niet afvalt; al wat hij doet, zal goed gelukken.”
  • Tot slot, dit: In deze gelijkenis laat Jezus ons de vier mogelijke responsen zien op het Evangelie. En wanneer wij het Woord van God, het Evangelie met mensen delen zullen wij één van deze vier responsen krijgen.
    1. Op eerste gezicht kan dit best wel ontmoedigend lijken, want het merendeel van het zaad gaat verloren. Maar, God!
    2. God is bij machte om de verharde harten te verzachten. Dus wanneer je bij de eerste poging tegen een verhard hart stuit, bidt en blijf bidden voor die persoon, dat God de grond van zijn/haar hart zal ploegen, zal verzachten, zal gereed maken voor het zaad.
    3. God is bij machte om de harten van mensen te doen veranderen.
      1. Voordat ik tot geloof kwam, voordat ik tot overgave kwam is er jaren lang bij mij gezaaid.
        1. In mijn leven viel het zaad dat in mij gezaaid werd langs de weg en de vogels aten het op.
        2. Het zaad dat in mijn leven gezaaid werd viel ook op steenachtige grond en ik had geen diepgang.
        3. Het zaad dat in mijn leven gezaaid werd viel tevens ook tussen het onkruid en het werd verstikt.
        4. Maar, God! God heeft mijn hart door de jaren heen dusdanig voorbereid op het zaad dat het uiteindelijk op goede grond viel en nu mag ik in Christus, door de kracht van de H.Geest vrucht dragen.
          1. Er is hoop voor degenen die nu nog geen vrucht dragen. Dus, blijf zaaien en blijf bidden!
        5. Als je slechts 2 of 3 zaadjes per jaar de lucht in gooit, dan zijn de kansen natuurlijk erg klein dat je veelvoudig vrucht kan verwachten.